ادله عقلی امامت، (احتجاج حضرت در شورای شش نفره و…). پاسخ به شبهه ای پیرامون خمس مکاسب

لینک دانلود  

 

 

 بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ

برنامه حبل المتین – 19 05 1404 (قسمت دویست و چهل و هفتم)

عنوان برنامه: ادله عقلی امامت، (احتجاج حضرت در شورای شش نفره و…). پاسخ به شبهه ای پیرامون خمس مکاسب

کلیدواژه: احتجاج؛ شورای شش نفره؛ فضائل؛ خمس؛ اربعین

استاد: حضرت آیت الله حسینی قزوینی

مجری: آقای جواد رجایی

مجری:

بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِه‏ مُحَمَّد وَ عَجِّلْ فَرَجَهُم

سلام و عرض ادب دارم خدمت شما بینندگان عزیز و ارجمند، امیدوارم هرجا هستید خوب و سلامت باشید. با برنامه «حبل المتین»، در‌س‌های از امامت و ولایت در خدمت شما هستیم، هر آن‌چه که احساس می‌کنیم نیاز است خدمت شما بینندگان عزیز ارائه بشود، با توضیحات دقیق حضرت استاد خدمت تان مطرح می‌کنیم. کارشناس محترم برنامه حضرت آیت الله دکتر «حسینی قزوینی» در استدیو تشریف دارند با ایشان سلام و علیک می‌کنیم سراغ مباحث خودمان می‌رویم.

حضرت استاد سلام عرض می‌کنم خیلی خوش آمدید.

حضرت آیت الله حسینی قزوینی:

سلام علیکم و رحمه الله و برکاته

السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا بَقِیَّهَ اللَّهِ فِی أَرْضِه،‏ السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا مِیثَاقَ اللَّهِ الَّذِی أَخَذَهُ وَ وَکَّدَهُ- ِ السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا حُجَّهَ اللَّهِ وَ دَلِیلَ إِرَادَتِه‏، السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا وَعْدَ اللَّهِ الَّذِی ضَمِنَه‏، السَّلَامُ عَلَیْکَ یَا صَاحِبَ الْمَرْأَى وَ الْمَسْمَع‏ فَمَا شَیْ‏ءٌ مِنَّا إِلَّا وَ أَنْتُمْ لَهُ السَّبَبُ وَ إِلَیْهِ السَّبِیل.

خدمت بینندگان عزیز و گرامی که خالصانه‌ترین سلامم را تقدیم می‌کنم موفقیت روز افزون برای همه گرامیان از خدای منان خواهانم!

فرا رسیدن ایام اربعین حسینی و برگشت کاروان دلسوخته، داغدیده و خسته اهل بیت امام حسین به طرف «کربلا» را خدمت حضرت آقا ولی عصر (ارواحنا فداه) و همه علاقه مندان به اهل بیت عصمت و طهارت و بینندگان گرامی تسلیت و تعزیت عرض می‌کنم.

خدا را به داغدیدگان قسم می‌دهم پاداش ما را فرج موفور السرور مولایمان حضرت ولی عصر (ارواحنا فداه) ان شاء الله قرار بدهد.

طبق برنامه همیشگی مان طلیعه عرایض مان را با یادی از صدیقه طاهره (سلام الله علیها) آغاز می‌کنیم باشد که آن بانوی دو سرا نظر عنایتی به همه بکند.

طرفدار علی بودم که بین آن همه دشمن * نشد جز شعله آتش در آن جا کس طرفدارم

گهی در خانه گه بین در و دیوار و گه کوچه * خدا داند چه آمد بر سرم کشتند صد بارم

دلم بهر علی می سوخت چون قنفذ مرا می زد * نگاه غربت او بیشتر می داد آزارم

نگفتم راز خود با هیچ کس اما خدا داند * نمی آید به هم از درد یک شب چشم بیمارم

(وَسَیعْلَمُ الَّذِینَ ظَلَمُوا أَی مُنْقَلَبٍ ینْقَلِبُونَ)

مجری:

خیلی ممنون و متشکرم، برنامه ای که با ذکر مصیبت از خانم حضرت فاطمه زهرا (سلام الله علیها) شروع بشود قطعا برنامه خوبی خواهد بود. استاد لطف بفرمایید خلاصه و چکیده ای از مطالب را گذشته بیان بفرمایید هم بنده و هم بینندگان عزیز که احیانا اولین بار است در خدمت شان هستیم با مباحث گذشته آشنا بشوند.

حضرت آیت الله حسینی قزوینی:

أَعُوذُ بِاللَّهِ مِنَ الشَّیْطَانِ الرَّجِیم‏، بِسْمِ اللهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ وَبِهِ نَسْتَعین وَهُوَ خَیرُ نَاصِرٍ وَ مُعِینْ الْحَمْدُلِلَّه ‏وَ الصَّلَاهِ عَلَى رَسُولِ اللَّهِ وَعلَیٰ آلِهِ آل الله لَا سِیَّمَا علَیٰ مَوْلانَا بَقِیَّهَ اللَّه‏ وَ الّلعنُ الدّائمُ‏ علَیٰ أَعْدائِهِمْ أعداءَ الله إلىٰ یَوم لِقَاءَ اللّه، وَأُفَوِّضُ أَمْرِی إِلَى اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ بَصِیرٌ بِالْعِبَادِ، حَسْبُنَا اللَّهُ وَنِعْمَ الْوَکِیلُ، نِعْمَ الْمَوْلَى وَنِعْمَ النَّصِیرُ

در بحث امامت و ولایت که امشب جلسه یک صد و سی هفتمین جلسه‌ مان است آغاز برنامه‌ مان با: (فَبَشِّرْ عِبَادِ، الَّذِینَ یسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَیتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ) بود.

(فَبَشِّرْ عِبَادِ، الَّذِینَ یسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَیتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ أُولَئِکَ الَّذِینَ هَدَاهُمُ اللَّهُ وَأُولَئِکَ هُمْ أُولُو الْأَلْبَابِ)

پس بندگان مرا بشارت ده! همان کسانی که سخنان را می‌شنوند و از نیکوترین آنها پیروی می‌کنند؛ آنان کسانی هستند که خدا هدایتشان کرده، و آنها خردمندانند.

سوره زمر (39): آیات 17 و 18

خدای عالم به همه می‌گوید در مورد دین و مذهب‌تان تحقیق کنید، و از پدران و آباء تان در مسائل دینی تقلید نکنید. آنچه که تحقیق و عقل تان به آن رسید معذور هستید و پیش خدای عالم حجت دارید.

 بعد آمدیم حدیث شریف نبوی را که شیعه سنی نقل کردند امت من به ۷۳ فرقه تقسیم بشود ۷۲ فرقه اهل آتش‌اند و یک فرقه اهل نجات هستند، آیا این باعث نمی‌شود ببینیم این ۷۲ فرقه چه ویژگی‌هایی دارند که فردای قیامت همه راهی جهنم می‌شوند و آن یک فرقه که راهی بهشت می‌شود؟

 این‌ها را هم باید برویم از کلام رسول اکرم استفاده کنیم این‌که فلان عالم این چنین گفت، فلان صحابه این چنین گفت این‌ها دردی را دوا نمی‌کند. صاحب سخن باید سخن خود را تفسیر کند.

 بعد حدیث دیگری که باز «فریقین» آوردند:

 «من مَاتَ بِغَیْرِ إِمَامٍ مَاتَ مِیتَهً جَاهِلِیَّهً»

هر کس بدون امام از دنیا برود مرگش مرگ جاهلی است!

مسند الإمام أحمد بن حنبل؛ اسم المؤلف: أحمد بن حنبل أبو عبدالله الشیبانی الوفاه:241، دار النشر: مؤسسه قرطبه – مصر، ج4، ص96، ح16922

«مَنْ مَاتَ بِغَیْرِ إِمَامٍ مَاتَ مِیتَهً جَاهِلِیَّه»

بحار الأنوارالجامعه لدرر أخبار الأئمه الأطهار (ط – بیروت)؛ نویسنده: مجلسى، محمد باقر بن محمد تقى، ناشر: دار إحیاء التراث العربی، محقق/ مصحح: جمعی از محققان، ج8، ص12، باب 19 أنه یدعى فیه کل أناس بإمامهم‏، ح11

این روایت هم «احمد ابن حنبل» رئیس مذهب حنابله در مسندشان جلد ۴ صفحه ۹۶ آورده است. «صحیح مسلم» در حدیث شماره 6587 نقل کرده است. این روایت میان شیعه و سنی قطعی است.

بعد آمدیم بحث‌هایی که آقایان اهل سنت برای انتخاب خلیفه دارند، چه کار باید کرد؟ آیا رسول اکرم خلیفه برای بعد از خودشان معین کردند یا ملت را به حال خود رها کردند؟

 آیا رسول اکرم در یک روایت ضعیف هم فرمود انتخاب امام و خلیفه بعد از من به عهده مردم است همچنین روایت داریم؟ پیامبر فرموده باشد آی مردم بعد از من شما جمع بشوید و خلیفه معین کنید، یا شورای تشکیل بدهید آیا است یا نیست؟

 آیا برای انتخاب خلیفه اول اجماع صحابه در سقیفه بود یا نبود؟ امیر المؤمنین و اصحابشان مثل «سلمان، ابوذر، مقداد، میثم و…» آیا در سقیفه حضور داشتند یا حضور نداشتند؟

 به تعبیر «ابن جزم اندلسی – متوفی ۶۵۴» در کتاب «المحلی» جلد ۹ صفحه 345 می‌گوید:

«لَعْنَهُ اللَّهِ على کل إجْمَاعٍ یَخْرُجُ عنه عَلِیُّ بن أبی طَالِبٍ وَمَنْ بِحَضْرَتِهِ من الصَّحَابَهِ»

لعنت خدا به اجماعی که علی و اصحاب علی در آن اجماع نباشد!

المحلى؛ اسم المؤلف: علی بن أحمد بن سعید بن حزم الظاهری أبو محمد الوفاه: 456، دار النشر: دار الآفاق الجدیده – بیروت، تحقیق: لجنه إحیاء التراث العربی، ج9، ص345

در انتخاب جناب خلیفه دوم آیا باز مردم و صحابه جمع شدند یا انتخاب یک فرد بود؟ آیا سنت پیغمبر رعایت شد یا سنت پیغمبر رعایت نشد؟

 همچنین در قضیه عثمان «شورای شش نفره» آیا روایتی از پیغمبر بود که انتخاب خلیفه را چند نفر از خبرگان بیایند رای بدهند، این بود یا مسئله دیگر بود؟

بعد «ادله عقلی امامت» را شروع کردیم اصلا گذشته بر این‌که به تعبیر «ابن عباس» سیصد آیه در قرآن در رابطه با علی ابن ابیطالب داریم. آقا امام باقر (سلام الله علیه) از میان سیصد آیه به سه آیه استدلال می‌کند که واضح‌ترین، روشن‌ترین آیه در خلافت امیرالمؤمنین است.

 آیه ابلاغ:

(یا أَیهَا الرَّسُولُ بَلِّغْ مَا أُنْزِلَ إِلَیکَ مِنْ رَبِّکَ وَإِنْ لَمْ تَفْعَلْ فَمَا بَلَّغْتَ رِسَالَتَهُ وَاللَّهُ یعْصِمُکَ مِنَ النَّاسِ إِنَّ اللَّهَ لَا یهْدِی الْقَوْمَ الْکَافِرِینَ)

ای پیامبر! آنچه از طرف پروردگارت بر تو نازل شده است، کاملا (به مردم) برسان! و اگر نکنی، رسالت او را انجام نداده‌ای! خداوند تو را از (خطرات احتمالی) مردم، نگاه می‌دارد؛ و خداوند، جمعیت کافران (لجوج) را هدایت نمی‌کند.

سوره مائده (5): آیه 67

آیه ولایت:

 (إِنَّمَا وَلِیکُمُ اللَّهُ وَرَسُولُهُ وَالَّذِینَ آمَنُوا الَّذِینَ یقِیمُونَ الصَّلَاهَ وَیؤْتُونَ الزَّکَاهَ وَهُمْ رَاکِعُونَ)

سرپرست و ولی شما، تنها خداست و پیامبر او و آنها که ایمان آورده‌اند؛ همانها که نماز را برپا می‌دارند، و در حال رکوع، زکات می‌دهند.

سوره مائده (5): آیه 55

آیه اکمال:

(الْیوْمَ أَکْمَلْتُ لَکُمْ دِینَکُمْ وَأَتْمَمْتُ عَلَیکُمْ نِعْمَتِی وَرَضِیتُ لَکُمُ الْإِسْلَامَ دِینًا )

امروز، دین شما را کامل کردم؛ و نعمت خود را بر شما تمام نمودم؛ و اسلام را به عنوان آیین (جاودان) شما پذیرفتم!

سوره مائده (5): آیه 3

دوستان می‌توانند «کافی – کلینی» جلد اول صفحه ۲۸۹ را ملاحظه کنند روایت هم صد درصد صحیح است.

همچنین خود آقایان اهل سنت با سندهای معتبر نقل کرده‌اند که این سه آیه در حق امیرالمؤمنین است. آیه ابلاغ که آقای «آلوسی در کتاب تفسیر روح المعانی» جلد ۶ صفحه ۱۹۳ قاطعانه از قول ابن عباس نقل می‌کند که زمان رسول الله آیه ۶۷ سوره مائده را اینطوری می‌خواندیم:

 «یاأیها الرسول بلغ ماأنزل الیک من ربک إن علیا ولى المؤمنین وإن لم تفعل فما بلغت رسالته»

روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم والسبع المثانی، اسم المؤلف: العلامه أبی الفضل شهاب الدین السید محمود الألوسی البغدادی الوفاه: 1270هـ ، دار النشر: دار إحیاء التراث العربی – بیروت، ج6، ص193

این را آقایان دیگر مثل «طبری، ابن ابی حاتم» همه نقل کرده اند همچنین «سیوطی در کتاب در المنثور» جلد 3 صفحه 117 آورده است.

«أخرج ابن مردویه عن ابن مسعود: کنا نقرأ على عهد رسول الله صلى الله علیه وسلم (یا أیها الرسول بلغ ما أنزل إلیک من ربک) ان علیا مولى المؤمنین (وإن لم تفعل فما بلغت رسالته والله یعصمک من الناس)

الدر المنثور؛ اسم المؤلف: عبد الرحمن بن الکمال جلال الدین السیوطی الوفاه: 911 ، دار النشر : دار الفکر – بیروت – 1993، ج3، ص117

آیه ولایت ۵۵ سوره مائده؛ باز همین آقای «آلوسی» از علمای خرّیط اهل سنت است خودش سلفی العقیده است. در همان «تفسیر روح المعانی» جلد ۶ صفحه ۱۶۷ می‌گوید:

«وغالب الأخباریین على أنها نزلت فى على کرم الله تعالى وجهه»

روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم والسبع المثانی؛ اسم المؤلف: العلامه أبی الفضل شهاب الدین السید محمود الألوسی البغدادی الوفاه: 1270هـ ، دار النشر: دار إحیاء التراث العربی – بیروت، ج6، ص167

در نوزده صفحه بعد صفحه 186 آن‌جا می‌گوید:

«والآیه عند معظم المحدثین نزلت فى على کرم الله تعالى وجهه»

روح المعانی فی تفسیر القرآن العظیم والسبع المثانی؛ اسم المؤلف: العلامه أبی الفضل شهاب الدین السید محمود الألوسی البغدادی الوفاه: 1270هـ ، دار النشر: دار إحیاء التراث العربی – بیروت، ج6، ص186

آیه سوم سوره مائده هم آقای «خطیب بغدادی» در «تاریخ بغداد» که از معتبرترین کتاب اهل سنت جلد ۸ صفحه ۲۸۵ با سند صحیح نقل می‌کند آیه در حق علی نازل شده است.

 گفتیم صرف نظر از این‌ها «حدیث خلافت، حدیث منزلت، حدیث امامت، حدیث غدیر و…» این‌ها را صرف نظر می‌کنیم، آیا اگر پیغمبر انتخاب خلیفه را به خود مردم واگذار کرده بود، عقل مردم، فکر مردم، باید چه کسی را انتخاب می‌کرد؟

 یک فرد کاندیدای ریاست جمهوری می‌شود، کاندیدای مجلس می‌شود، کاندیدای خبرگان رهبری می‌شود، دو نفر، پنج نفر، ده نفر، مردم می‌آیند ببینند در بین این افراد که کاندید شدند کدام یک از این‌ها ویژگی‌های بالایی دارد؟ کدام یک از این‌ها برتری به دیگران دارد؟ چون انتخاب ناقص در برابر کامل خلاف عقل است؛ حتی انتخاب صالح با وجود اصلح خلاف عقل است. ما می‌خواهیم بعد از رسول الله انتخاب کنیم، چه کسی را انتخاب کنیم؟

 آقایان می‌گویند باید کسی باشد اعلم مردم زمانش باشد، اعدل مردم زمانش باشد، اشجع مردم زمانش باشد، این اتفاق میان تمام علمای اهل سنت است. البته بعضی‌ها هشت، ده و دوازده تا ویژگی آورده‌اند؛ ولی این سه تا اعلمیت، اعدلیت و اشجعیت را همه شان آورده اند.

ما ببینیم از این یک صد و بیست هزار صحابه رسول الله، هنگام رحلت پیغمبر کدام یک از این‌ها عادل‌ترین بوده، کدام یک از این‌ها شجاع‌ترین، کدام یک از این‌ها عادل‌ترین، شان بود است.

 آیا عالم‌ترین، عادل‌ترین، شجاع‌ترین غیر از علی بن ابی طالب کسی را سراغ دارید که این چنین باشد؟

بعد به «شورای شش نفره» خلیفه دوم رسیدیم، امیر المؤمنین در جمع آن «پنج نفر» یعنی پنج نفر غیر از امیرالمؤمنین، در آن شورا «طلحه، زبیر، عثمان، عبدالرحمن ابن عوف، سعد ابن ابی وقاص و امیر المؤمنین» بودند، امیر المؤمنین در جمع آقایان یک خطبه مفصلی خواند و همه را به خدای عالم قسم داد، کدام یک از شما ویژگی‌هایی که من دارم دارید؟

 کتاب «مناقب علی ابن ابی طالب» مال «ابن مردویه – متوفای 410 هجری» است، در صفحه ۱۳۰ دارد امیر المؤمنین می‌گوید من امروز با شما سخنانی می‌گویم که عرب، عجم، معاهد و مشرک نمی‌تواند یکی از این‌ها را انکار کند.

بعد حضرت شروع می‌کند می‌فرماید شما را به خدا قسم می‌دهم کدام یک از شما آن زمانی که من موحد بودم خداشناس بوده است؟

 امیرالمؤمنین پانزده سال یا بیشتر قبل از آن‌که کسی نماز بخواند مشغول نماز خواندن بوده همه گفتند «اللهم لا»

 آیا کسی به دو قبله غیر از من نماز خوانده است؟ و سوالات مختلف از اعضای شورا پرسید… بعد می‌فرماید کدام یک از شما به خاطر نماز رد شمس برایش اتفاق افتاد؟ کدام یک از شما وقتی که برای پیغمبر مرغ بریان آوردند فرمود خدایا محبوب‌ترین خلقت را برسان با من این طیر را بخورد؟ آیا هیچ کدام از شما بودید؟ گفتند خیر.

 آیا هیچ کدام شما در قتل مشرکین از پیغمبر اسلام دفاع کردید؟ گفتند خیر. کدام یک از شما غیر از من وقتی پیغمبر هجرت کرد در جای او خوابید و خودش را فدایی او کرد؟ گفتند خیر.

 آیا در میان شما است بعد از نزول آیه شریفه:

 (وَآتِ ذَا الْقُرْبَى حَقَّهُ وَالْمِسْکِینَ وَابْنَ السَّبِیلِ وَلَا تُبَذِّرْ تَبْذِیرًا)

و حق نزدیکان را بپرداز، و (همچنین حق) مستمند و وامانده در راه را! و هرگز اسراف و تبذیر مکن،

سوره اسراء (17): آیه 26

غیر از من و زهرا کسی پیغمبر برای او خمسی معین کرد یا خیر؟

 آیا غیر از من کسی از شما را پیغمبر برادر خودش، وزیر خودش انتخاب کرد یا خیر؟ آیا غیر از من کسی است که پیغمبر گفته باشد او از من است من از او هستم؟ گفتند خیر.

 آیا غیر از من در حق کسی آیه ۵۵ سوره مائده نازل شده است؟ گفتند خیر. آیا غیر از من کسی است که «قسیم الجنه و النار» باشد؟ گفتند خیر. آیا غیر از من کسی است که در کنار حوض کوثر، در کنار پیغمبر باشد؟ گفتند خیر.

 آیا غیر از من کسی است که در شب «لیله المبیت» آیه: وَمِنَ النَّاسِ مَنْ یشْرِی نَفْسَهُ ابْتِغَاءَ مَرْضَاتِ اللَّهِ وَاللَّهُ رَءُوفٌ بِالْعِبَادِ) در حق او نازل شده باشد؟ گفتند خیر.

(وَمِنَ النَّاسِ مَنْ یشْرِی نَفْسَهُ ابْتِغَاءَ مَرْضَاتِ اللَّهِ وَاللَّهُ رَءُوفٌ بِالْعِبَادِ)

بعضی از مردم (با ایمان و فداکار، همچون علی (ع) در «لیله المبیت» به هنگام خفتن در جایگاه پیغمبر ص)، جان خود را به خاطر خشنودی خدا می‌فروشند؛ و خداوند نسبت به بندگان مهربان است.

سوره بقره (2): آیه 207

آیا غیر از من کسی است که خدا تمام دَرْهای آنها را به مسجد بست و دَرْ من را به مسجد نبست؟ گفتند خیر. آیا غیر از من کسی هست که نور او از آسمان نازل شده باشد؟ گفتند خیر. آیا غیر از من کسی است که پیغمبر او را در «غدیر خم» برای ولایت نصب کرده باشد؟ گفتند خیر. آیا غیر از من کسی است که او نسبت به رسول الله همانند «هارون و حضرت موسی» باشد؟ گفتند خیر.

 آیا غیر از من کسی است که در «خیبر» پیغمبر پرچم را به دست او بدهد و او را کرار غیر فرار بگوید؟ گفتند خیر. آیا غیر از من کسی در حق او «لا فتی الا علی لا سیف الا ذوالفقار» را گفته باشد؟ گفتند خیر.

 این‌جا فقط به دو مورد به نص اشاره شده است یکی آیه ولایت، یکی آیه «غدیر» مابقی این پنجاه فضیلت همه ادله عقلی است. امیر المؤمنین می‌گوید اگر آیه‌ و حدیثی در حق من نبود، این برتری‌ها و فضیلت‌های که من دارم، کدام یک از شما دارید؟

لذا بحث «ادله عقلی امامت» از مهم‌ترین و قوی ترین و محکم‌ترین دلیل برای خلافت آقا امیر المؤمنین (سلام الله علیه) است که اگر آیات و احادیث را کنار بگذاریم ما و عقل خودمان باشیم، اگر امیرالمؤمنین این‌ها را نمی‌فرمود هم می‌دانستیم که این قضایا برای غیر از علی (سلام الله علیه) در زمان پیغمبر برای هیچ کدام از صحابه وارد نشده است.

مجری:

حاج آقا حقیقتاً این‌طوری که احساس می‌کنم حجت تمام است بر کسی که اهل منطق، فضل و تحقیق باشد این‌قدر آیات و روایات متعدد است بخشی از آن را شما لطف می‌کنید و قرائت می‌کنید، این مواردی که اشاره کردید در همان «شورای شش نفره» بود.

یکی از آن دلایل و فضایل آقا امیر المؤمنین که اشاره کردید آیه خمس بود، نکته‌ای است پیرامون آیه خمس که بخواهید بفرمایید.

حضرت آیت الله حسینی قزوینی:

یکی از مسائلی که امروز با وهابی‌ها یا با اهل سنت اختلاف نظر شدید داریم و خیلی هم علیه شیعه، مخصوصاً وهابی‌ها هجمه می‌کنند، می‌گویند اصلاً خمس در اسلام نداریم. امیر المؤمنین و ائمه به خمس قائل نبودند. خمس ساخته و پرداخته شیعه است.

 یا «احمد الکاتب» فاسد، فاجر و فاسق می‌گوید زمان «شیخ مفید» دست‌شان از امام قطع شد، اعلام مرجعیت کردند، دیدند مرجعیت خرج دارد، برای این‌که خرج مرجعیت را تأمین کنند خمس را جعل کردند. می‌گوید این‌ها از بدعت‌های علمای شیعه است.

 اولاً همین که این‌جا عرض کردیم و حضرتعالی هم به آن اشاره کردید، امیر المؤمنین به صراحت می‌گوید آیا غیر از من و زهرا در حق کسی خمس وارد شده است؟

ملاحظه بفرمایید این کتاب «صحیح بخاری» چاپ «عربستان سعودی» است حدیث 3711 صدیقه طاهره که در موردش آیه تطهیر نازل شده، آیه مباهله نازل شده، سوره هل آتی نازل شده است.

 رسول اکرم فرمود:

«فَاطِمَهُ سَیِّدَهُ نِسَاءِ أَهْلِ الْجَنَّهِ»

سرور زنان تمام بهشتیان است!

الجامع الصحیح المختصر؛ اسم المؤلف: محمد بن إسماعیل أبو عبدالله البخاری الجعفی الوفاه: 256، دار النشر: دار ابن کثیر , الیمامه – بیروت – 1407 – 1987، الطبعه: الثالثه، تحقیق: د. مصطفى دیب البغا، ج 3، ص 1360، ح 3507 (آدرس دهی براساس نرم افزار الجامع الکبیر)

روایت از «عایشه» است.

«أَنَّ فَاطِمَهَ علیها السَّلَام أَرْسَلَتْ إلى أبی بَکْرٍ تَسْأَلُهُ مِیرَاثَهَا من النبی صلى الله علیه وسلم مما أَفَاءَ الله على رَسُولِهِ صلى الله علیه وسلم»

ارثی که از پیغمبر داشته در رابطه با غنائمی که مخصوص پیغمبر بوده است که در سوره حشر آمده است.

«تَطْلُبُ صَدَقَهَ النبی صلى الله علیه وسلم التی بِالْمَدِینَهِ وَفَدَکٍ»

تمام صدقات پیغمبر که در مدینه بود و دست پیغمبر برای فقرا و این‌ها بود، این را زهرا طلب کرد و فدک را که تا زمان پیغمبر هم بود، کارگرای زهرای مرضیه در فدک کار می‌کردند. بعد از نزول آیه شریفه:

(وَآتِ ذَا الْقُرْبَى حَقَّهُ وَالْمِسْکِینَ وَابْنَ السَّبِیلِ وَلَا تُبَذِّرْ تَبْذِیرًا)

و حق نزدیکان را بپرداز، و (همچنین حق) مستمند و وامانده در راه را! و هرگز اسراف و تبذیر مکن،

سوره اسراء (17): آیه 26

پیغمبر فدک را به حضرت زهرا داد.

«وما بَقِیَ من خُمُسِ خَیْبَرَ»

و آنچه که از خمس خیبر مانده بود، زهرا مطالبه کرد.

الجامع الصحیح المختصر؛ اسم المؤلف: محمد بن إسماعیل أبو عبدالله البخاری الجعفی الوفاه: 256، دار النشر: دار ابن کثیر , الیمامه – بیروت – 1407 – 1987، الطبعه: الثالثه، تحقیق: د. مصطفى دیب البغا، ج3، ص1360، ح3508

پس اگر خمس نداریم حضرت زهرا چرا مطالبه کرده بود؟

 باز «تاریخ مدینه منوره» که وهابی‌ها می‌گویند کتاب «تاریخ مدینه منوره» از «تاریخ طبری و کامل ابن اثیر» اعتبارش بالاتر است در جلد اول صفحه ۲۰۹ دارد فاطمه خودش پیش ابوبکر آمد. بعد از جمله چیزهایی که حضرت استدلال کرد آیه فیء بود.

«عن أنس بن مالک رضی الله عنه أن فاطمه رضی الله عنها أتت أبا بکر فقالت قد علمت الذی طلقنا عنه من الصدقات أهل البیت وما أفاء الله علینا من الغنائم ثم فی القرآن من حق ذی القربى ثم قرأت علیه (واعلموا أنما غنمتم من شیء فإن لله خمسه) الأنفال 41 إلى تمام الآیه والآیه التی بعدها (ما أفاء الله على رسوله من أهل القرى) إلى قوله (واتقوا الله إن الله شدید العقاب) الحشر 6 – 7 فقال لها أبو بکر رضی الله عنه بأبی أنت وأمی ووالد ولدک وعلى السمع والبصر کتاب الله وحق رسول الله وحق قرابته…»

تاریخ المدینه المنوره؛ اسم المؤلف: أبو زید عمر بن شبه النمیری البصری الوفاه: 262هـ، دار النشر: دار الکتب العلمیه – بیروت – 1417هـ-1996م، تحقیق: علی محمد دندل ویاسین سعد الدین بیان، ج1، ص130

«ثم قرأت علیه»

 حضرت زهرا این آیه را برای ابوبکر خواند.

(وَاعْلَمُوا أَنَّمَا غَنِمْتُمْ مِنْ شَیءٍ فَأَنَّ لِلَّهِ خُمُسَهُ وَلِلرَّسُولِ وَلِذِی الْقُرْبَى وَالْیتَامَى وَالْمَسَاکِینِ وَابْنِ السَّبِیلِ إِنْ کُنْتُمْ آمَنْتُمْ بِاللَّهِ وَمَا أَنْزَلْنَا عَلَى عَبْدِنَا یوْمَ الْفُرْقَانِ یوْمَ الْتَقَى الْجَمْعَانِ وَاللَّهُ عَلَى کُلِّ شَیءٍ قَدِیرٌ)

بدانید هرگونه غنیمتی به دست آورید، خمس آن برای خدا، و برای پیامبر، و برای ذی‌القربی و یتیمان و مسکینان و واماندگان در راه (از آنها) است، اگر به خدا و آنچه بر بنده خود در روز جدایی حق از باطل، روز درگیری دو گروه (باایمان و بی‌ایمان) [= روز جنگ بدر] نازل کردیم، ایمان آورده‌اید؛ و خداوند بر هر چیزی تواناست!

سوره اننفال (8): آیه41

«اتَّقُوا اللَّهَ أَنَّ اللَّهَ شَدیدُ الْعِقابِ»

 ابوبکر از خدا بترس خدا شدید العقاب است. مهلت می‌دهد ولی مهلتش هم حساب کتاب دارد.

«ذهبی» هم در کتاب «تاریخ اسلام» خودش این مطلب را نقل کرده است. در اینجا هم امیر المؤمنین (سلام الله علیه) همانطور که الان تصاویر را نشان دادم در کتاب «مناقب علی ابن ابی طالب» می‌آورد.

 همچنین آقای «سیوطی» هم درکتاب خودش «جامع الاحادیث» این مسئله را نقل می‌کند می‌گوید:

«أَفِیکُمْ أَحَدٌ کَانَ یَأْخُذُ الْخُمُسَ غَیْرِی وَغَیْرُ فَاطِمَهَ ؟ قَالُوا : اللَّهُمَّ لاَ»

جامع الاحادیث (الجامع الصغیر وزوائده والجامع الکبیر)؛ اسم المؤلف: الحافظ جلال الدین عبد الرحمن السیوطی الوفاه: 19/جمادى الاولى / 911هـ، دار النشر:، ج12، ص55

آیا در میان شما کسی غیر از من و زهرا است خمس را تصرف و مطالبه کند؟ همه گفتند خیر.

این‌ها مطالبی است که در مصادر اهل سنت داریم و خیلی واضح و روشن است که خمس بوده امیر المؤمنین مطالبه کرده، زهرای مرضیه مطالبه کرده، حالا آقایان امروز یک حرف‌هایی دارند می‌زنند؛ ولی ای کاش یکی از این بزرگانشان می‌آمد با همدیگر مناظره علمی داشتیم.

آقای «خدمتی» در «شبکه کلمه» را بارها گفتیم حاضریم با ایشان مناظره کنیم یکی از دوستان مان در اهواز گفت من حاضر هستم پنجاه میلیون تومان به ایشان بدهم بعد هم گفت پانصد میلیون حاضر هستم بدهم که بیاید با فلانی مناظره کند.

آقای «خدمتی» پانصد میلیون تومان پول کمی نیست با این وضع درآمدهای کم، البته شماها که از جیب «محمد بن سلمان» میلیاردی می‌گیرید شاید برای شما خیلی مهم نباشد؛ ولی برای ما خیلی مهم است.

در هر صورت…

ای کاش یکی از آقایان بیایند دیگر بحث خلافت و امامت نیست، بحث خمس است بیایند با هم بحث کنیم ببینیم که اصلاً خمس در اسلام بوده یا نبوده است و الان هم خمس نسبت به بعضی از امور واجب است.

 روایات را در «صحیح بخاری» و دیگر کتاب‌ها می‌بینیم و بررسی می‌کنیم که علمای شما چه می‌گویند و ائمه ما چه می‌فرمایند!

مجری:

 درود بر شما، من احساس می‌کنم این آقایانی که شما اشاره می‌کنید روی جهل و نا آگاهی مردم خیلی حساب می‌کنند و از این بابت است که شاید تمایل ندارند که بیایند مباحثه و مناظره ای داشته باشند و فراری هستند.

اما طرفداران شان آن کسانی که حرف این افراد را می‌شنوند و قبول دارند چرا نمی‌آیند سوال کنند، اگر سوال و ابهامی دارند حداقل ما در این برنامه حاضر و اماده هستیم می‌توانید تماس بگیرید و مطالب خودتان را مطرح کنید ما با افتخار این‌جا هستیم که مباحث علمی را خدمت شان توضیح بدهیم.

(میان برنامه)

مجری:

…حاح آقا اشاره به بحث خمس کردید و این موضوع را مطرح کردید، یکی از شبهاتی که بعضا در مورد خمس دیده می‌شود این است که وهابیت مدعی هستند آقا امیر المؤمنین علی (علیه السلام) در آن زمان خمس دریافت نمی‌کردند و آن موقع خمس نبوده است، بعدا پیدا شده است. آیا دلیل وسندی هم بر این موضوع موجود است؟

حضرت آیت الله حسینی قزوینی:

نکته قشنگی است من اشاره داشتم، ما در درس «خارج فقه مقارن» مان شاید چهارده – پانزده سال قبل یک سال تمام بحث خمس از مصادر شیعه و سنی را بحث کردیم، الان آن بحث‌ها در اینترنت موجود است.

اگر دوستان «فقه مقارن» را جستجو بزنند، شاید شصت – هفتاد جلسه صحبت کردیم.

 بهترین دلیل در کتاب «سنن کبری آقای بیهقی با تحقیق محمد عبدالقادر عطا» است. ایشان در صفحه ۲۶۳ می‌گوید:

«جاء رجل إلی علی (رضی الله عنه)»

کسی خدمت حضرت امیر رسید.

«فقال إنی وجدت ألفا وخمس مائه درهم فی خربه فی السواد»

نمی‌گوید در جنگ، می‌گوید از یک خرابه‌ای در منطقه «سواد عراق» عبور می‌کردم یک منطقه‌ای که آن‌جا گیاه وطبیعت خوبی دارد یک هزار و پانصد درهم در خرابه پیدا کردم.

«فقال علی رضی الله عنه أما لأقضین فیها قضاء بینا»

من قضاوت بیّن خواهم کرد.

«إن کنت وجدتها فی قریه تؤدی خراجها قریه أخرى فهی لأهل تلک القریه وإن کنت وجدتها فی قریه لیس تؤدی خراجها قریه أخرى فلک أربعه أخماسه»

اگر این را در یک منطقه‌ای پیدا کردی که خمس را می‌دهند، این مربوط به مردم آن قریه می‌شود و اگر این‌ها خراج را ادا نمی‌کنند، چهار پنجمش برای تو است.

«ولنا الخمس»

یک پنجمش هم مال من علی است!

 «ثم الخمس لک»

وقتی آمدی یک پنجمش را به من دادی مابقی هرچه شد کامل برای شما است.

سنن البیهقی الکبرى؛ اسم المؤلف: أحمد بن الحسین بن علی بن موسى أبو بکر البیهقی الوفاه: 458، دار النشر: مکتبه دار الباز – مکه المکرمه – 1414 – 1994، تحقیق: محمد عبد القادر عطا، ج4، ص156

این چه است آن وقت شما می‌گویید علی خمس نگرفته است! این صریح کتاب آقای «بیهقی» است که امیرالمومنین (سلام الله علیه) خمس می‌گرفته است.

 بحث این که آنچه در دریا دُر و غیره از گنج بوده خمس دارد «صحیح بخاری و صحیح مسلم» دارند. اگر کسی گنج پیدا کرد شاید مال ده هزار سال قبل است «صحیح بخاری» می‌گوید باید خمسش را بدهد.

اگر کسی در ته دریا دُر پیدا کرد باید ببرد خمسش را بدهد. یا لعل پیدا کرد باید برود خمسش را بدهد. این‌ها هیچ ارتباطی به جنگ ندارد که شما بگویید: (وَاعْلَمُوا أَنَّمَا غَنِمْتُمْ)؛ یعنی غنائم جنگی را می‌گوید.

 کسی که در دریا می‌رود آن هم یک بهره می‌برد با چه کسی می‌جنگد، با ماهی‌ها و کوسه‌ها می‌جنگد که این‌ها را به دست می‌آورد که شما می‌گویید غنائم حتما باید مال جنگ باشد، نه غنیمت در لغت و در عرف به معنای بهره است.

(وَاعْلَمُوا أَنَّمَا غَنِمْتُمْ)؛ هر بهره‌ای بردید، این بهره یک دفعه از ارث است، یک دفعه در غنائم جنگی است، یک دفعه از غواصی در دریا است، یک مرتبه هم پیدا کردن گنج با کندن زمین است. تمام این‌ها غنیمت می‌شود؛ یعنی بهره بردن!

باز روایت از امیرالمومنین (سلام الله علیه) در کتاب «وسائل الشیعه» جلد نهم تحقیق «موسسه آل البیت» صفحه ۴۸۹ است حضرت امیر (سلام الله علیه) می‌فرماید ما چند نوع معامله داریم، معامله به عنوان اماره، به عنوان تعمیر، به عنوان اجاره، تجارت، صدقات، بعد امارت و فرماندهی آیه خمس را حضرت می‌خواند:

«فَجُعِلَ لِلَّهِ خُمُسُ الْغَنَائِمِ وَ الْخُمُسُ یُخْرَجُ مِنْ أَرْبَعَهِ وُجُوهٍ مِنَ الْغَنَائِمِ الَّتِی یُصِیبُهَا الْمُسْلِمُونَ مِنَ الْمُشْرِکِینَ وَ مِنَ الْمَعَادِنِ وَ مِنَ الْکُنُوزِ وَ مِنَ الْغَوْصِ»

تفصیل وسائل الشیعه إلى تحصیل مسائل الشریعه؛ شیخ حر عاملى، محمد بن حسن، ناشر: مؤسسه آل البیت علیهم السلام، محقق/ مصحح: مؤسسه آل البیت علیهم السلام، ج9، ص490

من جمله غنائم جنگی از معدن، از گنج و از غواصی این فرمایش حضرت امیر (سلام الله علیه) است. تمام این‌ها در کتب اهل سنت هم موجود است. فرصت بشود عرض می‌کنم.

 باز در کتاب «وسائل الشیعه» جلد 9 صفحه 506 دارد:

«جَاءَ رَجُلٌ إِلَى أَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) فَقَالَ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ أَصَبْتُ مَالًا أَغْمَضْتُ فِیهِ أَ فَلِی تَوْبَهٌ قَالَ ائْتِنِی بِخُمُسِهِ فَأَتَاهُ بِخُمُسِهِ فَقَالَ هُوَ لَکَ إِنَّ الرَّجُلَ إِذَا تَابَ تَابَ مَالُهُ مَعَهُ»

تفصیل وسائل الشیعه إلى تحصیل مسائل الشریعه؛ شیخ حر عاملى، محمد بن حسن، ناشر: مؤسسه آل البیت علیهم السلام، محقق/ مصحح: مؤسسه آل البیت علیهم السلام، ج9، ص506

مردی آمد گفت یا علی من اموالی به دست آوردم کوتاهی کردم نبردم به صاحبش بدهم الان نمی‌دانم صاحبش کجا است، می‌توانم توبه کنم؟ حضرت فرمود: «ائْتِنِی بِخُمُسِهِ» خمسش را بیاور به من بده، آورد یک پنجمش را به امیرالمؤمنین داد، حضرت فرمود که مابقی مال خودت. آن را هم که علی گرفته بود برگرداند. کرم علوی است!

باز در کتاب «وسایل الشیعه» جلد ۹ صفحه 505 است:

«إِنَّ رَجُلًا أَتَى أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ (علیه السلام) فَقَالَ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ إِنِّی أَصَبْتُ مَالًا لَا أَعْرِفُ حَلَالَهُ مِنْ حَرَامِهِ فَقَالَ لَهُ أَخْرِجِ الْخُمُسَ مِنْ ذَلِکَ الْمَالِ فَإِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ قَدْ رَضِیَ مِنْ الْمَالِ بِالْخُمُسِ وَ اجْتَنِبْ مَا کَانَ صَاحِبُهُ یُعْلَمُ.»

تفصیل وسائل الشیعه إلى تحصیل مسائل الشریعه؛ شیخ حر عاملى، محمد بن حسن، ناشر: مؤسسه آل البیت علیهم السلام، محقق/ مصحح: مؤسسه آل البیت علیهم السلام، ج9، ص505

فردی خدمت حضرت امیر می‌آید می‌گوید: «إِنِّی أَصَبْتُ مَالًا لَا أَعْرِفُ حَلَالَهُ مِنْ حَرَامِهِ»؛ یکی از چیزهایی که خمس دارد مال حلال مخلوط به حرام است. این فرد می‌گوید من نمی‌دانم حلالش چقدر است و حرامش چقدر است فرمود خمسش را بده، و چهار پنجمش برای تو حلال است.

 یا مثلاً به عنوان نمونه کسی معامله می‌کند چه بسا در این معامله، یک مقدار کوتاهی‌ می‌شود، مثلاً شخص کم فروشی کرده، یا شخص شیر فروخته ولی داخل شیر یک کم آب هم ریخته است، بعد متوجه شده اشتباه کرده است نمی‌داند هم که این شیرها را به چه کسانی فروخته است. این کارش مال حلال مخلوط به حرام می‌شود.

یا یک فردی خمس نداده است؛ یعنی هر کس باید یک سرسالی برای خودش معین کند، اول فروردین یا اول ماه رمضان، اول محرم، تمام اموالی که دارد یک دفعه تخمیس کند؛ چون قبلاً نداده دیگر شبهه حلال و حرام است با یک کسی دست گردانی می‌کند با کسی که مقلدش است یا نماینده مقلدش است. یک دفعه این مال را تخمیس می‌کند و تمام می‌شود برای خودش سر سال قرار می‌دهد سال آینده خمس حساب می‌کند.

 مثلاً سال گذشته من در بانک فرض صد میلیون داشتم، امسال یک صد و بیست میلیون شده است صد میلیون خمسش را داده بودم، فقط خمس بیست میلیون را بدهم یک پنجم یعنی چهار میلیونش را خمس بدهد.

اگر خمس ندهی از این پول خمس نداده پول آب بدهی وضو بگیری وضویت باطل است، غسل کنی غسلت باطل است، با این لباس بخری بپوشی با آن نماز بخوانی نمازت باطل است. خیلی از ماها متأسفانه توجه به این مسائل نداریم.

 در قیامت متوجه می‌شویم اصلاً از نمازهایمان خبری نیست، می‌گوییم خدایا این پرونده مال من نیست، من یک روز نمازم را ترک نکردم می‌گوید بله تو نماز خواندی ولی روی فرشی نماز خواندی که خمسش را نداده بودی غصبی است.

با لباس غصبی نماز خواندی، من روایتش را می‌خوانم حضرت ولی عصر می‌فرماید لعنت خدا و ملائکه جمیع جن و انس بر آن شیعه مسلمانی که یک درهم پول و سهم ما را خورده باشد. لعنت امام زمان (سلام الله علیه) خیلی شدید است؛ یعنی واقعاً نمی‌دانم این‌ها را چطور می‌توانیم حل کنیم و این مسئله خیلی شدید است.

ان شاءلله من مطالب را از دیگر ائمه و حضرت ولی عصر (ارواحنا فداه) خدمت عزیزان عرض می‌کنم، واقعاً درد آور است.

مجری:

یکی از سوالات حاج آقا همین است، بعضی از موضوعات مثل خمس وقتی متواتر می‌شود، از امامان مختلف این موضوع روایت می‌شود دیگر اثباتش بیشتر است دیگر کسی نمی‌تواند در آن شک و شبه داشته باشد.

 احادیثی که از مابقی ائمه (علیهم السلام) است اگر لطف کنید در خدمت تان هستیم!

حضرت آیت الله حسینی قزوینی:

روایتی در «صحیح مسلم» است، از «ابن عباس» سوال می‌کنند می‌گوید:

«وَکَتَبْتَ تَسْأَلُنِی عن الْخُمْسِ لِمَنْ هو وَإِنَّا کنا نَقُولُ هو لنا فَأَبَى عَلَیْنَا قَوْمُنَا ذَاکَ»

صحیح مسلم؛ اسم المؤلف: مسلم بن الحجاج أبو الحسین القشیری النیسابوری الوفاه: 261، دار النشر: دار إحیاء التراث العربی – بیروت، تحقیق: محمد فؤاد عبد الباقی، ج3، ص1444

یکی از افراد به «ابن عباس» نامه می‌نویسد چند تا سوال می‌کند یکی از سوالات این است که خمس برای چه کسی است؟ می‌گوید: «إِنَّا کنا نَقُولُ» همواره این را گفتیم «هو لنا» خمس مال ما اهل بیت است «فَأَبَى عَلَیْنَا قَوْمُنَا ذَاکَ»؛ قوم ما یعنی «قریش» مانع دادن خمس مردم به ما شدند!

 «مسند احمد ابن حنبل»، جلد چهارم صفحه ۱۰۵ همین تعبیر است که «ابن عباس» می‌گوید به خاطر قرابت با رسول الله خمس برای ما است؛ چون خمس مال «بنی هاشم» است.

«فَکَتَبَ إلیه انک سألتنی عن سَهْمِ ذَوِى الْقُرْبَى الذی ذَکَرَ الله عز وجل من هُمْ وأنا کنا نَرَى قَرَابَهَ رسول اللَّهِ هُمْ فأبی ذلک عَلَیْنَا قَوْمُنَا»

مسند الإمام أحمد بن حنبل؛ اسم المؤلف: أحمد بن حنبل أبو عبدالله الشیبانی الوفاه: 241، دار النشر: مؤسسه قرطبه – مصر، ج1، ص248

«فأبی ذلک عَلَیْنَا قَوْمُنَا»؛ قریش‌ها مانع شدند که این خمس به ما برسد.

در کتاب «احکام القرآن» به صراحت از شافعی نقل می‌کند می‌گوید:

«ویقسم سهم ذی القربى على بنی هاشم وبنی المطلب»

«خمس ذوی القربی» برای «بنی هاشم و بنی المطلب» است.

أحکام القرآن؛ اسم المؤلف: محمد بن إدریس الشافعی أبو عبد الله الوفاه: 204، دار النشر: دار الکتب العلمیه – بیروت – 1400، تحقیق: عبد الغنی عبد الخالق، ج1، ص158

«صحیح سنن ابی داوود» مال آقای «البانی» است ایشان در جلد دوم صفحه ۲۴۲ می‌آورد بر این که رسول اکرم خمس را بین «بنی هاشم و بنی المطلب» تقسیم کرد، و به «بنی عبدالشمس و بنی نوفل» از خمس هیچی نداد. و فرمود غیر از «بنی هاشم» هیچ کدام از کسانی که با ما خویشاوندی دارند مستحق خمس نیستند!

این‌ها کاملاً واضح و روشن است این چیزی نیست که ما بخواهیم اشکالی به آن داشته باشیم.

ملاحظه بفرمایید سوالی که حضرتعالی داشتید نظر ائمه (سلام الله علیهم اجمعین) چیست؟ کتاب «وسایل الشیعه» جلد ۹ صفحه ۴۸۴ روایت از آقا موسی بن جعفر است.

«عَنْ مُوسَى بْنِ جَعْفَرٍ (علیه السلام) قَالَ: قَرَأْتُ عَلَیْهِ آیَهَ الْخُمُسِ فَقَالَ مَا کَانَ لِلَّهِ فَهُوَ لِرَسُولِهِ- وَ مَا کَانَ لِرَسُولِهِ فَهُوَ لَنَا ثُمَّ قَالَ‏ وَ اللَّهِ لَقَدْ یَسَّرَ اللَّهُ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ أَرْزَاقَهُمْ بِخَمْسَهِ دَرَاهِمَ جَعَلُوا لِرَبِّهِمْ وَاحِداً وَ أَکَلُوا أَرْبَعَهً أَحِلَّاءَ ثُمَّ قَالَ هَذَا مِنْ حَدِیثِنَا صَعْبٌ مُسْتَصْعَبٌ لَا یَعْمَلُ بِهِ وَ لَا یَصْبِرُ عَلَیْهِ إِلَّا مُمْتَحَنٌ قَلْبُهُ لِلْإِیمَانِ»

تفصیل وسائل الشیعه إلى تحصیل مسائل الشریعه؛ شیخ حر عاملى، محمد بن حسن، ناشر: مؤسسه آل البیت علیهم السلام، محقق/ مصحح: مؤسسه آل البیت علیهم السلام، ج9، ص484

راوی می‌گوید آیه خمس را خواندم فرمود: «مَا کَانَ لِلَّهِ فَهُوَ لِرَسُولِهِ- وَ مَا کَانَ لِرَسُولِهِ فَهُوَ لَنَا»؛ آنچه که در آیه خمس اول سوره حشر بیان کرده برای پیغمبر همه حق پیغمبر به ما می‌رسد «وَ اللَّهِ لَقَدْ یَسَّرَ اللَّهُ عَلَى الْمُؤْمِنِینَ أَرْزَاقَهُمْ بِخَمْسَهِ دَرَاهِمَ»؛ خدای عالم برای مومنین وسعت داده درآمدی قرار داده، برای خدا یک سهم برای خودشان چهار سهم؛ ولی این سهم خدا را که خمس است ادا نمی‌کنند.

 بعد فرمود: «حَدِیثِنَا صَعْبٌ مُسْتَصْعَبٌ لَا یَعْمَلُ بِهِ وَ لَا یَصْبِرُ عَلَیْهِ إِلَّا مُمْتَحَنٌ قَلْبُهُ لِلْإِیمَانِ»؛ جز افراد متدین به این مسائل عمل نمی‌کنند!

 همچنین در کتاب «کافی» شریف جلد اول، صفحه 545 روایت از امام باقر (سلام الله علیه) است فرمود:

«عَنْ أَبِی بَصِیرٍ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ (علیه السلام) قَالَ: کُلُّ شَیْ‏ءٍ قُوتِلَ عَلَیْهِ عَلَى شَهَادَهِ أَنْ لَا إِلَهَ إِلَّا اللَّهُ وَ أَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللَّهِ فَإِنَّ لَنَا خُمُسَهُ وَ لَا یَحِلُّ لِأَحَدٍ أَنْ یَشْتَرِیَ مِنَ الْخُمُسِ شَیْئاً حَتَّى یَصِلَ إِلَیْنَا حَقُّنَا»

الکافی (ط – الإسلامیه)؛ نویسنده: کلینى، محمد بن یعقوب بن اسحاق، محقق/ مصحح: غفارى على اکبر و آخوندى، محمد، ناشر: دار الکتب الاسلامیه، ج1، ص545، ح14

«فَإِنَّ لَنَا خُمُسَهُ وَ لَا یَحِلُّ لِأَحَدٍ أَنْ یَشْتَرِیَ مِنَ الْخُمُسِ شَیْئاً حَتَّى یَصِلَ إِلَیْنَا حَقُّنَا»؛ آنچه که خدای عالم برای مؤمنین قرار داده، خمسش مال ما است، آن کسی که خمس نداده، پول در اختیارش است حق خریدن از این پول ندارد که برود مغازه پنیر بخرد و نان بخرد.

«حَتَّى یَصِلَ إِلَیْنَا حَقُّنَا»؛ مگر این‌که اول حق ما، یک پنجم را به ما بدهد، چهار پنجم اش برود هرچه می‌خواهد بخرد. این خیلی عجیب است «وَ لَا یَحِلُّ لِأَحَدٍ أَنْ یَشْتَرِیَ مِنَ الْخُمُسِ شَیْئاً»

همچنین در روایت دیگر که روایت صحیح، موثقه امام باقر (سلام الله علیه) است.

«عَنْ أَبِی بَصِیرٍ عَنْ أَبِی جَعْفَرٍ (علیه السلام) قَالَ سَمِعْتُهُ یَقُولُ مَنِ اشْتَرَى شَیْئاً مِنَ الْخُمُسِ لَمْ یَعْذَرْهُ اللَّهُ اشْتَرَى مَا لَا یَحِلُّ لَهُ»

تهذیب الأحکام (تحقیق خرسان)؛ نویسنده: طوسى، محمد بن الحسن، ناشر: دار الکتب الإسلامیه، محقق/ مصحح: خرسان، حسن الموسوى‏، ج4، ص136

فرمود هرکس از پول خمس نداده چیزی بخرد فردای قیامت عذر او پذیرفتنی نیست. «اشْتَرَى مَا لَا یَحِلُّ لَهُ»؛ رفته چیزی خریده که حرام بوده است؛ یعنی در حقیقت یک نوع تصرف در مال غیر و دزدی در مال غیر است.

شما رفتی نان خریدی، هزار تومان دادی، از این هزار تومن دویست تومانش برای دیگری بوده است. مثل این‌که مال دزدی برداشته آورده، این نانی هم که آوردی زن و بچه‌ت می‌خورند یک پنجمش مال دیگری و مال حرام است.

 ملاحظه می‌فرمایید این‌ها یک روایت دو روایت نیست. کاری با وهابی‌ها نداریم تابع اهل بیت هستیم، شاید دویست – سیصد تا روایت در رابطه با خمس داریم. ائمه هر چه بگویند ما چشم می‌گوییم.

همچنین روایت دیگر از آقا امام صادق (سلام الله علیه) است.

«وَ قَالَ الصَّادِقُ (علیه السلام) إِنَّ اللَّهَ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ لَمَّا حَرَّمَ عَلَیْنَا الصَّدَقَهَ أَنْزَلَ لَنَا الْخُمُسَ فَالصَّدَقَهُ عَلَیْنَا حَرَامٌ وَ الْخُمُسُ لَنَا فَرِیضَهٌ وَ الْکَرَامَهُ لَنَا حَلَال‏»

خدا صدقه را بر ما «بنی هاشم» حرام کرد، به جایش خمس قرار داده است، صدقه بر ما حرام است خمس بر ما واجب است و این برای ما کرامت است.

من لا یحضره الفقیه؛ نویسنده: ابن بابویه، محمد بن على، ناشر: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم مصحح: غفاری، علی اکبر، ج2، ص41

روایت دیگر کتاب «وسائل الشیعه» جلد نهم صفحه ۴۸۳ امام صادق (سلام الله علیه) می‌گوید مردم خمس به من می‌دهند من احتیاجی به خمس مردم ندارم، من ثروت فراوان دارم، دارم به همه کمک می‌کنم.

 

«وَ بِإِسْنَادِهِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ بُکَیْرٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام)‏ أَنَّهُ قَالَ: إِنِّی لآَخُذُ مِنْ أَحَدِکُمُ الدِّرْهَمَ وَ إِنِّی لَمِنْ أَکْثَرِ أَهْلِ الْمَدِینَهِ مَالًا مَا أُرِیدُ بِذَلِکَ إِلَّا أَنْ تُطَهَّرُوا»

تفصیل وسائل الشیعه إلى تحصیل مسائل الشریعه؛ شیخ حر عاملى، محمد بن حسن، ناشر: مؤسسه آل البیت علیهم السلام، محقق/ مصحح: مؤسسه آل البیت علیهم السلام، ج9، ص483

«مَا أُرِیدُ بِذَلِکَ إِلَّا أَنْ تُطَهَّرُوا»؛ این اموال را از شما می‌گیرم برای این است که شما پاک بشوید. ما نیازی به این خمس نداریم، مَنِ امام صادق نیازی به این اموال ندارم؛ ولی می‌خواهم شما پاک بشوید، اموال و حق گردن شما نباشد. روایت هم صد در صد صحیح است.

 باز از آقا امام کاظم (سلام الله علیه) جلد 9 صفحه 487 فرمود خمس در پنج مورد است:

«الْخُمُسُ مِنْ خَمْسَهِ أَشْیَاءَ مِنَ الْغَنَائِمِ وَ الْغَوْصِ وَ مِنَ الْکُنُوزِ وَ مِنَ الْمَعَادِنِ وَ الْمَلَّاحَهِ الْحَدِیثَ.»

 غنائم، غواصی، گنج، معدن، وملاحی.

تفصیل وسائل الشیعه إلى تحصیل مسائل الشریعه؛ شیخ حر عاملى، محمد بن حسن، ناشر: مؤسسه آل البیت علیهم السلام، محقق/ مصحح: مؤسسه آل البیت علیهم السلام، ج9، ص487

باز روایت از امام کاظم (سلام الله علیه):

«عَنْ سَمَاعَهَ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا الْحَسَنِ (علیه السلام) عَنِ الْخُمُسِ فَقَالَ فِی کُلِّ مَا أَفَادَ النَّاسُ مِنْ قَلِیلٍ أَوْ کَثِیرٍ.»

الکافی (ط – الإسلامیه)؛ نویسنده: کلینى، محمد بن یعقوب بن اسحاق، محقق/ مصحح: غفارى على اکبر و آخوندى، محمد، ناشر: دار الکتب الاسلامیه، ج1، ص545، ح11

فرمود: از ایشان سوال کردیم خمس در چه مواردی است؟ فرمود: «کُلِّ مَا أَفَادَ النَّاسُ مِنْ قَلِیلٍ أَوْ کَثِیرٍ.»؛ هر بهره‌ای که مسلمان ببرد، این بهره کار و کارگری می‌کند، بنایی می‌کند، یا فرماندار، استاندار، کارمند است، هر چه است یا مغازه دارد، راننده است کسب و درآمدی دارد، از این درآمدها خدای عالم برای ما خمس قرار داده است.

 یعنی شما خرج سالت را از درآمدش می‌خوری، اگر اضافه نماند کسی از شما طلب ندارد، اگر اضافه ماند یک پنجمش را باید به مجتهدت یا به نائب مجتهدت، یا کسی که اجازه تصرف در وجوهات دارد بدهید.

 سر سال شما قرار ندی نمیدانی که امسال چقدر از هزینه‌هایت زیاد آمده است، شاید شما فرض بفرمایید ده کیلو برنج گرفتی هشت کیلوی از ده کیلو را مصرف کردی، دو کیلو اضافه ماند، از این دو کیلو چهارصد گرمش خمس است. وقتی ندهی زن و بچه ات این برنج را می‌خورد و خودت می‌خوری اکل مال به باطل است و داری مال حرام می‌خوری!

اگر سر سال داشته باشی این مشکلات پیش نمی‌آید مثلا سال گذشته اول فروردین چقدر برنج داشتیم، به عنوان نمونه دارم عرض می‌کنم به طور تقریبی بیست کیلو برنج داشتیم، الان چقدر داریم؟ الان پنجاه کیلو است، سی کیلو اضافه مانده است، خمس سی کیلو اضافه مانده را می‌دهید.

لذا عزیزان خیلی دقت کنند.

باز روایت از آقا امام رضا (علیه السلام) است. امام نامه‌ای که به «مأمون» نوشت فرمود خمس در جمیع اموال یک مرتبه است؛ یعنی شما اگر اموال تخمیس کردی دیگر این اموال برای همیشه برای تو پاک است مادامی که این اموال باشد خمس به آن تعلق نمی‌گیرد، اگر اضافه بر این شد بر آن خمس تعلق می‌گیرد.

 دوستان عزیز! این هم امکان پذیر نیست، جز آن مواردی که انسان حساب کتاب مالی داشته باشد.

من روایت‌ها را دسته بندی کردم، از حضرت امیر تا حضرت مهدی، به ترتیب داریم جلو می‌رویم. از آقا امام جواد (سلام الله علیه)

«عَنْ عَلِیِّ بْنِ مَهْزِیَارَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحَسَنِ الْأَشْعَرِیِّ قَالَ: کَتَبَ بَعْضُ أَصْحَابِنَا إِلَى أَبِی جَعْفَرٍ الثَّانِی (علیه السلام) أَخْبِرْنِی عَنِ الْخُمُسِ أَ عَلَى جَمِیعِ مَا یَسْتَفِیدُ الرَّجُلُ مِنْ قَلِیلٍ وَ کَثِیرٍ مِنْ جَمِیعِ الضُّرُوبِ وَ عَلَى الصُّنَّاعِ وَ کَیْفَ ذَلِکَ فَکَتَبَ بِخَطِّهِ الْخُمُسُ بَعْدَ الْمَئُونَهِ»

تهذیب الأحکام (تحقیق خرسان)؛ نویسنده: طوسى، محمد بن الحسن، ناشر: دار الکتب الإسلامیه، محقق/ مصحح: خرسان، حسن الموسوى‏، ج4، ص123

«علی ابن مهزیار» می‌گوید خدمت امام جواد نوشتیم:

«أَخْبِرْنِی عَنِ الْخُمُسِ أَ عَلَى جَمِیعِ مَا یَسْتَفِیدُ الرَّجُلُ مِنْ قَلِیلٍ وَ کَثِیرٍ مِنْ جَمِیعِ الضُّرُوبِ وَ عَلَى الصُّنَّاعِ وَ کَیْفَ ذَلِکَ»؛ آیا تمام استفاده‌ و بهره ای که انسان می‌برد حالا بهره فردی کسب و کار دارد، کارمند است، کارگر است، راننده است، برای هرچه است استفاده و بهره می‌برد در آمدی دارد، چه کار کند؟

 حضرت به خط خودش نوشت: «الْخُمُسُ بَعْدَ الْمَئُونَهِ»؛ شما از درآمد سالت آنچه که نیاز داری خرج می‌کنی، هرچه اضافه ماند خمس او را بدهی. این هم نیست جز این‌که سر سال باشد؛ چون اگر سر سال نباشد ما نمی‌دانیم «بَعْدَ الْمَئُونَهِ» یعنی چه؟

حتماً باید سر سال قرار بدهیم رأس سال حساب کنیم، ببینیم نسبت به سال گذشته ثروت‌مان چقدر افزودگی داشته است به آن افزودگی‌ها خمس تعلق می‌گیرد.

مجری:

 من یک عدالتی را در پس این حکم خمس دارم احساس می‌کنم در جامعه آن کسانی که قدرت مالی‌شان خیلی زیاد نیست از خمس معاف می‌شوند؛ چون یا پس اندازی ندارند یا چیزی باقی نمی‌ماند که بخواهند خمس پرداخت کنند؛ اما آن بخش جامعه که یک مقدار متمول تر است درآمد بیشتری دارد خمس شاملش می‌شود و این حکم عادلانه خیلی زیبای اجتماعی می‌تواند باشد.

حضرت آیت الله حسینی قزوینی:

اولا روایت زیاد داریم، الان فرصت نیست بخوانم، من یک موردش را بخوانم این را دوستان داشته باشند. کتاب «کافی»، شریف جلد 1، از امام رضا (سلام الله علیه) است فرمود:

«فَإِنَّ إِخْرَاجَهُ مِفْتَاحُ رِزْقِکُمْ»

خمسی که شما می‌پردازید، کلید روزی شما است!

 یعنی با این خمس دادن قفل مشکلات زندگی‌ و روزی باز می‌شود.

«وَ تَمْحِیصُ ذُنُوبِکُمْ»

گناهانتان بخشیده می‌شود.

«وَ مَا تَمْهَدُونَ لِأَنْفُسِکُمْ لِیَوْمِ فَاقَتِکُمْ»

این‌ها ذخیره برای قیامت شما است.

چقدر تعبیر قشنگی است می‌گوید خمس که شما می‌دهید هم کلید روزی است، قفل روزی را باز می‌کند. روزیتان زیاد می‌شود، گناهان تان بخشیده می‌شود ذخیره برای قیامت تان است.

 بعد می‌گوید:

«وَ لَیْسَ الْمُسْلِمُ مَنْ أَجَابَ بِاللِّسَانِ وَ خَالَفَ بِالْقَلْبِ»

مسلمان آن نیست که زبانا بگوید من مسلمان هستم؛ ولی عملاً و قلب نگوید.

الکافی (ط – الإسلامیه)؛ نویسنده: کلینى، محمد بن یعقوب بن اسحاق، محقق/ مصحح: غفارى على اکبر و آخوندى، محمد، ناشر: دار الکتب الاسلامیه، ج1، ص548، ح25

تفصیل وسائل الشیعه إلى تحصیل مسائل الشریعه؛ شیخ حر عاملى، محمد بن حسن، ناشر: مؤسسه آل البیت علیهم السلام، محقق/ مصحح: مؤسسه آل البیت علیهم السلام، ج9، ص538

روایت دیگر از آقای امام باقر (سلام الله علیه) است.

«وَ رُوِیَ عَنْ أَبِی بَصِیرٍ قَالَ: قُلْتُ لِأَبِی جَعْفَرٍ (علیه السلام) أَصْلَحَکَ اللَّهُ مَا أَیْسَرُ مَا یَدْخُلُ بِهِ الْعَبْدُ النَّارَ قَالَ مَنْ أَکَلَ مِنْ مَالِ الْیَتِیمِ دِرْهَماً وَ نَحْنُ الْیَتِیمُ»

من لا یحضره الفقیه؛ نویسنده: ابن بابویه، محمد بن على، ناشر: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم مصحح: غفاری، علی اکبر، ج2، ص41

«مَا أَیْسَرُ مَا یَدْخُلُ بِهِ الْعَبْدُ النَّارَ قَالَ مَنْ أَکَلَ مِنْ مَالِ الْیَتِیمِ دِرْهَماً وَ نَحْنُ الْیَتِیمُ»؛ آسان‌ترین چیزی که باعث می‌شود ایشان گرفتار آتش جهنم بشود خوردن مال یتیم است، ما اهل بیت هم یتیم هستیم؛ یعنی مراد از یتیم واقعی ما اهل بیت هستیم! این روایت از آقا امام زمان حضرت مهدی (ارواحنا لتراب مقدمه الفداء) داشته باشید، جلد ۹ صفحه 541 راوی محمد ابن عثمان عمری است که از وکلای حضرت بوده است. توقیعی از حضرت ولی عصر، در رابطه با بحث خمس و این‌ها سوال کرده بود حضرت نوشت:

«بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ لَعْنَهُ اللَّهِ وَ الْمَلَائِکَهِ وَ النَّاسِ أَجْمَعِینَ عَلَى مَنِ اسْتَحَلَّ مِنْ مَالِنَا دِرْهَما»

لعنت خدا، ملائکه و همه مردم بر آن کسی که یک درهم مال ما را بخورد!

تفصیل وسائل الشیعه إلى تحصیل مسائل الشریعه؛ شیخ حر عاملى، محمد بن حسن، ناشر: مؤسسه آل البیت علیهم السلام، محقق/ مصحح: مؤسسه آل البیت علیهم السلام، ج9، ص541

لعنت خدا، ملائکه و جمیع مردم بر کسی که یک درهم وجوه شرعی، خمس و وجوه مربوط به اهل بیت را بخورد! یعنی شما حساب کنید وقتی یک کسی که در این زمینه هیچ اهمیت نمی‌دهد و این نفرین حضرت ولی عصر بالای زندگی اش است. اگر هم تا الان نمی‌دانستیم امشب این‌ها را متوجه شدیم!

مجری:

خیلی متشکرم، این بحث آخر را اگر بخواهیم یک مقدار منطقی و عقلی به آن نگاه کنیم، این‌ها مبالغی است که امام عصر و زمان برای ترویج دین هزینه می‌کند، طبیعی است وقتی این مبلغی که باید برای ترویج دین ناب هزینه بشود نباشد و هزینه نشود جریان نفاق می‌بینید که در دنیا چه کار می‌کند، به اسم اسلام تا می‌توانند جنایت می‌کنند؛ چون این هزینه‌ها نبوده که بشود.

حضرت ایت الله حسینی قزوینی:

بله، وقتی فدک غصب شد، از دادن خمس ممانعت شد، به قول «ابن عباس» حق مسلم ما را به ما ندادند و نتیجه‌اش همین می‌شود که ما داریم در دنیا می‌بینیم، یک کسی که مال حرام می‌خورد مثل «داعش» می‌آید ده‌ها انسان را سر می‌برد و افتخار هم می‌کند می‌گوید اگر کشته هم بشوم بلافاصله در دامن حوری‌های بهشتی هستم!

 می‌میرد می‌بیند به جای حوری شعله‌های آتش جهنم او را فرا می‌گیرد. عزیزان در این زمینه خیلی دقت کنند، خدای نکرده این مسائل اگر پیش بیاید فردای قیامت هیچ جوابی نداریم.

مجری:

حاج آقا خیلی ممنون، تماس بینندگان را داریم، جناب آقای «رضایی» عزیز از «کرمانشاه» پشت خط ارتباطی هستن سلام علیکم بفرمایید.

تماس بینندگان برنامه

بیننده: (آقای رضایی از کرمانشاه – شیعه)

سلام علیکم، از محضرتان یک سوال داشتم «شیخ عبدالحلیم القضی» در باب خمس در زمان غیبت یک توقیعی در کتاب «کمال الدین» آوردند

«وَ أَمَّا الْحَوَادِثُ الْوَاقِعَهُ فَارْجِعُوا فِیهَا إِلَى رُوَاهِ حَدِیثِنَا فَإِنَّهُمْ حُجَّتِی عَلَیْکُمْ وَ أَنَا حُجَّهُ اللَّهِ عَلَیْهِم‏»

کمال الدین و تمام النعمه؛ ابن بابویه، محمد بن على، محقق/ مصحح: غفاری، علی اکبر، ناشر: اسلامیه، ج2، ص483

 

در ادامه آن دارد خمس بر شیعیان تا زمان ظهور مباح گشت. و بعد در ادامه مطلب که فرمودند گفتند که در زمان ائمه، ائمه به بعضی از مناطق مخصوص می‌گفتند در یک سال نباید خمس بدهید، به نقل از گفته ایشان الان بیشتر مراجع تأکید بر گرفتن خمس دارند. خواستم توضیح بدهید.

حضرت آیت الله حسینی قزوینی:

متوجه نشدم دوباره توضیح بدهید

اقای رضایی:

در باب خمس در زمان غیبت جناب «شیخ عبدالحلیم القضایی» می‌گوید در کتاب «کمال الدین» یک توقیع معروف به اسم: «وَ أَمَّا الْحَوَادِثُ الْوَاقِعَهُ فَارْجِعُوا فِیهَا إِلَى رُوَاهِ حَدِیثِنَا فَإِنَّهُمْ حُجَّتِی عَلَیْکُمْ وَ أَنَا حُجَّهُ اللَّهِ عَلَیْهِم‏» در ادامه آن توقیع آمده است خمس بر شیعیان تا زمان ظهور مباح گشت. و بعد در ادامه آن توضیح می‌دهد در آن زمان روایاتی است که امام جواد و امام صادق خمس را در سال‌های معینی بر اساس معیشت مردم حلال می‌کردند.

 اما الان اینطوری نیست، خواستم این شبهه را جواب بدهید ممنون می‌شوم!

مجری:

تشکر از شما، حاج آقا ایشان می‌گوید خمس در زمان‌های خاص بوده همیشگی نبوده است.

حضرت آیت الله حسینی قزوینی:

برای جواب حضرت‌عالی در کتاب «کافی، جلد ۱، صفحه 548 دارد:

«قَدِمَ قَوْمٌ مِنْ خُرَاسَانَ عَلَى أَبِی الْحَسَنِ الرِّضَا (علیه السلام) فَسَأَلُوهُ أَنْ یَجْعَلَهُمْ فِی حِلٍّ مِنَ الْخُمُسِ فَقَالَ مَا أَمْحَلَ هَذَا تَمْحَضُونَّا بِالْمَوَدَّهِ بِأَلْسِنَتِکُمْ وَ تَزْوُونَ عَنَّا حَقّاً جَعَلَهُ اللَّهُ لَنَا وَ جَعَلَنَا لَهُ وَ هُوَ الْخُمُسُ لَا نَجْعَلُ لَا نَجْعَلُ لَا نَجْعَلُ لِأَحَدٍ مِنْکُمْ فِی حِلٍّ.»

الکافی (ط – الإسلامیه)؛ نویسنده: کلینى، محمد بن یعقوب بن اسحاق، محقق/ مصحح: غفارى على اکبر و آخوندى، محمد، ناشر: دار الکتب الاسلامیه، ج1، ص548، ح26

«قَدِمَ قَوْمٌ مِنْ خُرَاسَانَ عَلَى أَبِی الْحَسَنِ الرِّضَا (علیه السلام)»؛ تعدادی از مردم از «خراسان» خدمت امام رسیدند. «فَسَأَلُوهُ أَنْ یَجْعَلَهُمْ فِی حِلٍّ مِنَ الْخُمُسِ»؛ گفتند آقا اجازه بدهید ما خمس ندهیم وضعمان خوب نیست. بعد فرمود: «مَا أَمْحَلَ هَذَا» چه درخواستی است که شما دارید.

«تَمْحَضُونَّا بِالْمَوَدَّهِ بِأَلْسِنَتِکُمْ وَ تَزْوُونَ عَنَّا حَقّاً جَعَلَهُ اللَّهُ لَنَا وَ جَعَلَنَا لَهُ وَ هُوَ الْخُمُسُ»؛ زبانا خودتان را شیعه و دوست ما می‌دانید؛ ولی عملاً می‌خواهید حق ما را ندهید که خمس باشد. «لَا نَجْعَلُ لَا نَجْعَلُ لَا نَجْعَلُ لِأَحَدٍ مِنْکُمْ فِی حِلٍّ.»؛ حلال نمی‌کنم، حلال نمی‌کنم، حلال نمی‌کنم خمس را برای هیچ کدام تان! از این بهتر و واضح‌تر.

 در «وسایل الشیعه» از امام باقر (سلام الله علیه)

«وَ لَا یَحِلُّ لِأَحَدٍ أَنْ یَشْتَرِیَ مِنَ الْخُمُسِ شَیْئاً حَتَّى یَصِلَ إِلَیْنَا حَقُّنَا»

برای هیچکس، شیعه سنی، برای هر مسلمانی جایز نیست قبل از این‌که خمس ما را بدهد از اموالش تصرف کند!   

تفصیل وسائل الشیعه إلى تحصیل مسائل الشریعه؛ شیخ حر عاملى، محمد بن حسن، ناشر: مؤسسه آل البیت علیهم السلام، محقق/ مصحح: مؤسسه آل البیت علیهم السلام، ج9، ص487

بله یک بحثی داریم که برای شیعه ها خمس را حلال کردیم، تا نطفه‌شان نامشروع نباشد، حلال زاده باشند حرامزاده نباشند، قضیه اش چیست؟ عزیزان خوب دقت کنند یک بحث ظریف علمی دارد. زمان خلفا این‌ها می‌رفتند جنگ می‌کردند اسیر می‌گرفتند می‌آوردند اسیرها را در بازار می‌فروختند. بعضی شیعه‌ها می‌رفتند از اسیرها برای خودشان می‌خریدند. آخر نه جنگش شرعی است و نه اسیر گرفتنش شرعی است، نه کنیزها شرعی است و فروختنش هم شرعی نیست.

امام فرمود روی عنایتی که ما به شیعه داریم، برای شیعیان مان این خمس را که مال غنائم جنگی است، اگر با این کنیز همبستر بشود بچه بیاورد این بچه‌ زنا زاده است، این را برایش حلال کردیم، تا حلال‌زاده باشد. این که می‌گوید حلال شده منظور این‌جا است.

کسانی که این بساط را درست کردند ما باید همه روایات اهل بیت را نگاه کنیم بعد قضاوت کنیم، مثل آیه قرآن، قرآن یک جا می‌گوید خدای عالم قبض روح می‌کند، یک جا می‌گوید ملک الموت قبض روح می‌کند. یک جا می‌گوید مامورین ملائکه قبض روح می‌کنند.

درستش این است خدای عالم امر می‌کند عزرائیل قبض روح می‌کند. در حقیقت عزرائیل که قبض روح می‌کند آن هم به دستور خدا است. یعنی همه چه دست خدا است، آن‌جایی که می‌گوید خدا قبض روح می‌کند؛ یعنی خدا فرمان می دهد، می‌گوید عزرائیل قبض روح می‌کند سبب قبض روح و واسطه مباشرش این است.

روایات اهل بیت را کنار هم باید بگذاریم بعد این‌ها را تفسیر کنیم، مثلاً همین را من بیاورم. امام صادق (سلام الله علیه) فرمود هرکس غنائم کسبی داشته باشد باید خمسش را بدهد.

«حَتَّى الْخَیَّاطُ لَیَخِیطُ قَمِیصاً بِخَمْسَهِ دَوَانِیقَ فَلَنَا مِنْهُ دَانِقٌ إِلَّا مَنْ أَحْلَلْنَاهُ مِنْ شِیعَتِنَا لِتَطِیبَ لَهُمْ بِهِ الْوِلَادَهُ.»

تفصیل وسائل الشیعه إلى تحصیل مسائل الشریعه؛ شیخ حر عاملى، محمد بن حسن، ناشر: مؤسسه آل البیت علیهم السلام، محقق/ مصحح: مؤسسه آل البیت علیهم السلام، ج9، ص503

شما لباست که پاره شده می‌خواهی این را وصله بزنی رفتی از بازار نخ خریدی، یک نخ بیست سانتی برای دوختنش می‌خواهی اگر این نخ از پول خمس نداده باشد لباست را وصله زدی و با این لباست نماز خواندی نمازت اشکال دارد.

مجری:

اجزای لباس نمازگزار باید پاک باشد.

حضرت آیت الله حسینی قزوینی:

بعد می‌گوید: «أَحْلَلْنَاهُ مِنْ شِیعَتِنَا لِتَطِیبَ لَهُمْ بِهِ الْوِلَادَهُ.» می‌گوید ما بخشی از خمس را که باعث می‌شود بچه‌های شیعیان حرام زاده بشوند حلال کردیم، نه هر خمس را، این هم برمی‌گردد به غنائم جنگی که توسط خلفا بوده، نه جنگشان مشروع بوده نه غنائم‌ شان مشروع بوده است.

یک شیعه آمده کنیزی خریده از این بچه‌دار شده است، امام می‌گوید ما نمی‌خواهیم شیعه‌ها فرزند زنا زاده داشته باشند قضیه‌اش این است.

مجری:

 این تبصره است که اضافه شده قاعده کلی خمس برقراره است.

حضرت آیت الله حسینی قزوینی:

بله با تکرار و تأکید امام فرمود حلال نمی‌کنم، حلال نمی‌کنم، از این واضح تر و بهتر امام بگوید.

مجری:

تماس بعدی جناب آقای «اکبریان از ساری» پشت خط هستن سلام و عرض ادب دارم بفرمایید

بیننده: (آقای اکبریان از ساری – شیعه)

سلام علیکم، تشکر می‌کنیم از برنامه بسیار عالی شما من یک سوال داشتم از حاج آقا «قزوینی» در خیلی از برنامه‌های تلویزیون کلمه‌ای را به عنوان اهل ذمه عنوان می‌کنند، میخواستم از حاج آقا سوال کنم اهل ذمه چه کسانی هستند و اصولاً چرا اهل ذمه فراموش کار هستند؟

حضرت آیت الله حسینی قزوینی:

اهل ذمه آن اهل کتابی هستند که در سایه حکومت اسلامی امنیت دارند، زندگی می‌کنند. الان مثل مسیحی‌ها، ارمنی‌های داخل کشور و… این‌ها دارند در داخل کشور زندگی می‌کنند و این‌ها اهل ذمه هستند. از نظر قانون باید این‌ها جزیه بدهند اوایل انقلاب مجلس تصمیم گرفت همچنین کاری کند امام فرمود نه همچنین کاری نکنید!

امام فرمود به هیچ وجه من الوجوه برای اهل ذمه؛ یعنی اهل کتابی که در «ایران» هستند چه «یهودی، مسیحی، زرتشتی و…» لازم نیست جزیه بپردازند. همین اندازه مالیاتی که به جمهوری اسلامی می‌دهند کافی است بیش از این شما از این‌ها نگیرید.

 در حقیقت جزیه به اندازه مالیات که نمی‌شود، چه بسا مالیات خیلی بالاتر است؛ ولی اسمش مالیات است همان‌طور که شیعه می‌دهد، سنی هم می‌دهد، شما هم همان مالیاتی درآمدتان را به دولت بدهید این کفایت می‌کند.

این که پرسید اهل ذمه فراموشکار هستند من متوجه نشدم، یعنی چه؟ یعنی اهل ذمه اهل فراموشی هستند. تقریبا یک یا دو ماه قبل بود، یکی از رؤسای ارمنی‌ها در شبکه ولی عصر آمد در رابطه با انقلاب اسلامی در رابطه با «داعش»، در رابطه با «اسرائیل» خیلی زیبا صحبت کرد، ما کلیپش را در فضای مجازی گذاشتیم میلیونی بازدید کننده داشت؛ حتی طوری بود که «شبکه اینترنشنال» این‌ها دادشان درآمد، به درد آمدند که «شبکه ولی‌عصر» چه کار کرده که یک ارمنی دارد به عنوان دفاع از جمهوری اسلامی حرف می‌زند.

 بعد جالب بود پرسید صحبت‌های من را تمام مردم دنیا می‌شنوند، گفتم بله آن‌های که از طریق ماهواره در منطقه غرب آسیا هستند می‌شوند غیر آن هم کسانی که از طریق اکیو تیوی دارند می‌بینند در سراسر دنیا می‌شنوند.

 الان ما صحبت می‌کنیم کسانی که در «آمریکا» اکیو تیوی داشته باشد می‌شنود. خیلی راحت است دیگر نیاز به ماهواره، دیش و امثال این‌ها نیست.

صحبت‌های ایشان خیلی هم اثر گذاشت؛ یعنی الحق و الانصاف هیچکس باور نمی‌کرد مثلاً این مسیحی ارمنی بیاید به دفاع از جمهوری اسلامی حرف بزند. از این طور افراد ما در کشور داریم.

شما ملاحظه بفرمایید این شخص که ارمنی است این‌طور دفاع می‌کند، از آن طرف فردی شیعه است وابسته به بعضی از گروهک‌ها، چپی‌ها و راستی‌ها و… است نوکر «اسرائیل» می‌شود علیه کشور و نظام حرف می‌زند و جاسوسی می‌کند.

همین فردی را که دو –سه روز قبل اعدام کردند و بنا بود «اسرائیل» برایش گذرنامه بگیرد «اسرائیل» بیرود «جمهوری اسلامی» برایش گذرنامه گرفت، به جهنم فرستاد. صحبت هایش را دیدید، در مراکز حساس هم بوده آمده تمام مشخصات را داده که «اسرائیل» آن‌جاها را بمباران کند. دو تا دانشمند هم شهید شد، این‌ شخص با همه رفیق بوده و در یک جا کار می‌کردند، همکار بودند.

 دو نفر گذرنامه بهشت گرفتند بهشت رفتند، یک نفر هم گذرنامه جهنم گرفت جهنم رفت.

شما حساب کنید آن ارمنی هزار شرافت دارد، خاک زیر پایش از این فرد، کسی که شیعه بود، سنی و داعشی هم نبود، به خاطر این‌که پول گیر بیاورد این کار را کرد. الان زن و بچه اش چه کار می‌کنند، با خودش کار نداریم رفت آن جا هم گرفتار است ایشان زن و بچه دارد، مادر، برادر و پدر دارد همه داغ دار هستند، ما دلمان برای این‌ها می‌سوزد.

مجری:

بستگانش که تقصیر هم نداشتند‍!

حضرت آیت الله حسینی قزوینی:

بله.

مجری:

این موردی که اشاره کردید اهل ذمه نه تنها فراموشکار نبودند بلکه با بصیرت و هوشیار هم بودند.

حضرت آیت الله حسینی قزوینی:

بله واقعا همین‌طوری است، من به نوبه خودم از این آقایان که مختصر ارتباطی هم با بعضی از این افراد دارم تشکر می‌کنم، این‌ها تلاش می‌کنند همگام با جمهوری اسلامی هستند، در جنگ هم شهید دادند.

مجری:

تماس جناب آقای «حسن زاده از تبریز» سلام علیکم بفرمایید.

بیننده: (آقای حسن زاده از تبریز – شیعه)

سلام علیکم، استاد بزرگوار حضرت آیت الله «قزوینی» عزیز و همه مجریان محترم من خیلی خدمت شما ارادت دارم وقتی صدای شما را می‌شنوم خیلی هم خوشحال می‌شوم شبکه‌های فتنه نگاه کنند از شما یاد بگیرند، «ترشابی» را من در «ایرانشهر» بودم می‌شناسم خیلی آدم بیخود است، همه‌شان این طوری هستند.

من دوست‌ تان دارم فقط سلام دارم والسلام، همیشه سلامت و سرزنده باشید. یا علی مدد جانم فدای رهبر!

مجری:

خیلی ممنون از تماس تان موفق باشید.

حضرت آیت الله حسینی قزوینی:

در پایان در رابطه با اربعین امام حسین (سلام الله علیه) که در حقیقت تمرین و آماده سازی برای استقبال میلیونی بلکه میلیاردی از حضرت ولی عصر (ارواحنا فداه) است مطلبی را عرض کنم. الحق و الانصاف مردم خیلی مشارکت دارند و سنگ تمام می‌گذارند. فقط از «ایران» بیش از سه میلیون نفر شرکت کردند.

ملاحظه بفرمایید دوستان «عراق» وقتی ایرانی را می‌بیند دستش را به نشانه ای خاص نشان می‌دهند، موشک‌های که «ایران» به «اسرائیل» زده است خوشحال شده اند و با به تصویر کشیدن آن موشک‌ها با دست‌شان آن را نشان می‌دهند.

 من چند تا منظره زیبا دیدم خیلی برایم جالب بود، اگر دوستان منظره را لطف کنند باز کنند بینندگان هم ملاحظه فرمایند این آقا را که ملاحظه می‌کنید آچار، پیچ و وسائل مورد نیاز تعمیر ولچیر زائرین را دارد که اگر نیاز به تعمیر داشته باشند انجام دهد. وقتی آدم این‌ها را می‌بیند لذت می‌برد با چه عشقی این کار را انجام می‌دهند.

 یا مثلاً یک بنده خدایی هیچی در زندگیش ندارد بیاورد، قدرت این‌که غذا بدهد ندارد یک دستمال کاغذی آورده با یک عشقی دارد به زائرینی که در اثر گرما عرق از پیشانیشان جاری است تعارف می‌کند، با همین کارش دارد عشقش را به امام حسین نشان می‌دهد.

یک منظره دیگر هم خیلی جالب بود می‌گفت یک عربی سه تا دختر کوچک (شش – هفت) ساله اش را آورده خودش گوشه‌ای نشسته غذا را داخل ظرف ریخته، دخترهایش در اختیار زائرین و زوار قرار می‌دهند. این‌ها خیلی جالب است آدم هر لحظه این تصاویر را می‌بیند نمی‌داند چه کار کند!

یا این تصویر را ملاحظه بفرمایید پیره مردی که دستش می‌لرزد، دارد آب به کوزه و از کوزه به لیوان می‌ریزد و بعد به زائرین می‌دهد؛ یعنی دیگر چیزی در زندگی و خانه اش نبوده است آمده یک داخل یک کلمن آب یخ درست کرده آب کلمن را داخل کوزه می‌ریزد و بعد داخل لیوان می‌ریزد تقدیم به زائرین می‌کند!

 واقعاً این عشق و صفا همه‌اش به خاطر عشق به امام حسین (سلام الله علیه) است. اربعین که تمام می‌شود آن‌های که صاحب کسب هستند، کشاورزی دارند، نخلستان دارند، مغازه دارند هر ماه قسمتی از درآمدشان را کنار می‌گذارند تا اربعین بعد برسد و خرج کنند.

نمی‌دانم امام حسین با مردم چه کار کرده، این عشق به امام حسین است همان فرمایش که رسول اکرم فرمود:

«إِنَّ لِقَتْلِ الْحُسَیْنِ حَرَارَهً فِی قُلُوبِ الْمُؤْمِنِینَ لَا تَبْرُدُ أَبَدا»

مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل؛ نورى، حسین بن محمد تقى، محقق/ مصحح و ناشر: مؤسسه آل البیت علیهم السلام، ج‏10، ص318

خدای عالم یک حرارت و آتشی از امام حسین در قلب‌های مؤمنین قرار داده که تا ابد این حرارت خنک شدنی و از بین رفتنی نیست. بمیرد آن کسانی که می‌آیند شبهه وارد می‌کنند، شما چه کار می‌کنید، چرا پول «ایران» را می‌برید؟ این چه حرفی است که می‌زنید آیا می‌برند پول ایران را خرج می‌کنند؟

 آن بی‌غیرتی که می‌آید نا جوانمردانه حمله می‌کند این را ببیند این بنده خدا یک دستمال کاغذی بیشتر امکانات ندارد، این آقا هم جز تعمیر کردن، و خرید چهار تا چرخ برای ولچر چیز دیگر ندارد، مثلا اگر کسی ولچرش در مسیر خراب شد این‌ها را تعمیر کند.

حتی من تصویر داشتم کسانی هستند که هیچی ندارند یک کارتن دست‌شان می‌گیرند و زائرین را خنک می‌کنند، در این حد می‌تواند کمک کند!

امیدواریم، ان‌ شاء الله خدا عنایت کند آن‌های که رفتند کسانی که پذیرایی و خدمت می‌کنند، همه شان را امام حسین (سلام الله علیه) اجر بدهد.

مجری:

هرکس یکبار اربعین رفته باشد، این را به خوبی می‌داند که مردم عراق با تمام وجودشان دارند خدمت می‌کنند، کلیپش پخش شد آن بنده خدا موکب دار عراقی می‌گفت من هر سال پول کم می‌آورم، هر سال ماشینم را می‌فروشم در موکب هزینه می‌کنم، خداوند و امام حسین برکت می‌دهد یک ماشین بهتر می‌توانم بخرم!

حضرت آیت الله حسینی قزوینی:

بله، راهپیمایی های اربعین ان شاءلله همه آمادگی برای ظهور آقا حضرت ولی عصر (ارواحنا فداه) است خودمان را آماده کنیم تا ان‌ شاءلله حضرت بیایند یک جمعیت میلیاردی کمتر و بیشتر استقبال چند فرسخی برای ظهور آقا امام زمان (سلام الله علیه) داشته باشیم.

 همان طوری که گفتم جنگ ۱۲ روزه که سپاه قدرت نمایی کرد، تمرینی است وقتی حضرت ولی عصر می‌آید چگونه با دشمنان حضرت، نظام جمهوری اسلامی و نیروهای مسلح ما مبارزه کنند!

مجری:

 حاج آقا یک دعای کوتاه هم بفرمایید تا بنده و بیننده ها آمین بگوییم!

حضرت آیت الله حسینی قزوینی:

خدایا تو را قسم می‌دهیم به کاروان داغدار و خسته امام حسین، فرج مولای ما امام زمان نزدیک بگردان. ما را از یاران خاص آن بزرگوار قرار بده، انقلاب ما را به انقلاب جهانی اش متصل فرما.

 خدایا به احترام این کاروان داغ دیده و خسته امام حسین، دشمنان ما که دشمنان تو دشمنان دین تو هستند، در رأس‌شان «آمریکا و اسرائیل» خذلت و نابودی نصیب‌شان بگردان.

 به همه نیروهای مقاوم، بویژه نیروهای مسلح «ایران» در برابر توطئه، توطئه‌گران خدایا موفقیت و پیروزی جهانی و چشمگیر که قلب امام زمان خوشحال بشود نصیب بگردان!

خدایا مریض‌ها و مجروحین را شفای عاجل کرم فرما، گرفتاران خدایا هر کجا هستند رفع گرفتاری نما. حاجت مندان را خدایا به حق قلب سوخته حضرت زینب حوائجشان برآورده نما، دعاهای ما به اجابت برسان!

والسلام علیکم ورحمه الله وبرکاته