رویه متناقض دولت کارتر با انقلاب اسلامی در ایران

۱۴۰۴/۰۱/۱۰
  • admin
  • شناسه خبر: 11594


پایگاه اطلاع‌رسانی مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ در بحبوحه تسخیر سفارت آمریکا، دولت کارتر تلاش داشت تا با اتخاذ مواضع دوگانه، هم ایران را به مذاکره و حل‌وفصل مسالمت‌آمیز اختلافات دعوت کند و هم هم‌زمان با اعمال فشارهای اقتصادی و دیپلماتیک، این ایران انقلابیِ نوپا را در عرصه جهانی منزوی سازد. پیام کارتر به امام خمینی، که در ۱۰ فروردین ۱۳۵۹ در روزنامه انقلاب اسلامی منتشر شد، حاوی لحنی صلح‌جویانه و تأکید بر احترام متقابل بین کشورها بود. در این پیام، رئیس‌جمهور آمریکا ضمن تأیید برخی از اصول انقلاب اسلامی، از آمادگی خود برای همکاری با ایران سخن می‌گوید و بر ضرورت حل بحران گروگان‌گیری تأکید دارد.

اما این رویکرد به ظاهر دوستانه در تضاد با سیاست‌های عملی دولت آمریکا قرار داشت. در همان روزی که پیام کارتر منتشر شد، گزارش دیگری در همان روزنامه نشان داد که ایالات متحده در حال اجرای برنامه‌ای برای انزوای ایران در سطح جهانی است. واشنگتن نه‌تنها روابط اقتصادی خود را با تهران قطع کرده بود، بلکه در تلاش بود تا کشورهای اروپایی و ژاپن را نیز به تحریم ایران وادار کند. این تناقض آشکار میان پیام صلح‌طلبانه کارتر و اقدامات خصمانه دولت او، یادآور همان ضرب‌المثل معروف است: قسم حضرت عباس یا دم خروس؟!

در ادامه به بررسی این شماره از روزنامه می‌پردزایم:

 

 

قسم حضرت عباس یا دم خروس

 

درج پیام  کارتر به امام خمینی در صفحه ۴ روزنامه انقلاب اسلامی در  ۱۰ فروردین ۱۳۵۹ حاوی ارائه سیاست صلح‌طلبانه و دوستانه از جانب دولت امریکا بود. تهران- خبرگزاری پارس- روز جمعه پیام پرزیدنت کارتر توسط کاردار سفارت سوئیس در تهران از طریق وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران خطاب به امام خمینی رهبر انقلاب اسلامی ایران به دفتر ایشان در تهران تسلیم شد. متن پیام چنین است:

عالیجناب،‌ من این امکان را داشتم که پیام بست و یکم مارس شما را خطاب به مردم ایران بخوانم. من این پیام را یک سند اساسی برای آینده کشور شما تلقی می‌کنم. در این پیام شما موضع خود را در سیاست بین‌المللی مشخص نموده‌اید. این امر مورد توجه ما است. من موافقم که صلح جهانی  نیازمند روایط جدید بین دولتها بخصوص احترام به حاکمیت ملل و حق مردم دایر به تعیین سرنوشت خود می‌باشد. اصول ذکر شده از  طرف شما به اقای بنی‌صدر رئیس جمهور از اصول مور دقبول من نیز می‌باشد.

کارتر در ادامه شرح داد: مزیت بزرگ دموکراسی امریکایی این است که همیشه توانسته است اشتباهات خود را شناسایی نموده و یا آن را محکوم کند. ما آقای بنی‌صدر رئیس جمهوری را مطلع ساخته‌ایم که آماده‌ایم  با کمیسیون تحقیق در امریکا به  نحوی برنامه‌ریزی کنیم  که بتواند حل  بحران  بین ملت‌ها را امکان‌پذیر سازد. ما همچنین آقای بنی‌صدر رئیس‌جمهور  را از آمادگی کامل خود برای اهتمام جدی در راه تامین رضایت لازم مردم ایران برای حل مسالمت‌آمیز  اختلافات موجود  بین دو حکومت مطلع ساخته‌ایم.  من بخوبی می‌توانم درک کنم که تصرف سفارت ما در تهران می‌توانسته است عکس‌العمل موجهی برای جوانان  ایران تلقی شود؛ اما زمان سپری می‌شود  و من دلائل جدی  برای تردید درباره انگیزه‌های واقعی آنانی که سفارت  ما را تصرف کرده‌اند در دست دارم. اشغال سفارت امروز مسائل عمده‌ای برای حکومت شما وحکومت ما ایجاد می‌کنند و  نهایتا عامل اختلافاتی گردیده‌است  که مانع رفع بحران کنونی و ایجاد روابط جدید بر اساس برابری و احترام متقاب که شما خواهان آن بوده و مانیز با آن موافقت داریم می‌باشد. ما آماده‌ پذیرش حقایق جدیدی که مولود انقلاب ایران است می‌باشیم. این امر همچنان هدف ما و آرزوی ما است؛ ‌زیرا من تصور می‌کنم نهایت، ما هدف واحدی ر اکه صلح جهانی وبرقرای عدالت برای همه ملل است تعقیب می‌کنیم.. از زمان عزیمت شاه سابق مخلوع از امریکا که به‌دلائل  انسانی و درمانی پذیرفته شده بود ، حکومت من تصمیم گرفت که در این مسائل دخالت نکند. ترک پاناما تصمیم شخصی شاه بوده و ما نسبت به مذاکراتی که بین خود  او و سادات برای پناه یافتن در مصر انجام شده است، کاملا بیگانه بوده‌ایم. ما با مراجعت  او به امریکا مخالفت کردیم، ‌ما با معالجه او در بیمارستان‌های امریکائی  مخالفت کردیم، ما کلیه اطلاعاتی را که درباره وضع مزاجی شاه سابق داشتیم را در اختیار آقای بنی‌صدر رئیس جمهوری گذاردیم. من حفظ اصل تفکیکی کامل دو موضوع را اساسی می‌دانم. بحران فیمابین باید از را ه اعمال اراده و قابلیت حکومت‌های ما  و بر مبنای واقعیات و منافع آینده جدی دو ملت حل و فصل شود.

کارتر در ادامه گفت: می‌خواهم موکدا خاطرنشان کنم به محض اینکه مسئله فوری از طریق انتقال مسئولیت گروگان‌ها به حکومت حل شود . ما آماده‌ اتخاذ رویه معقول و دوستانه‌ای برای حل و فصل مسائل عدیده  دو جانبه فیمابین می‌باشیم. ایجاد کمیسیون مشترک به‌عنوان عامل رسیدگی به مسائل دو جانبه به ما توصیه شده است، ما آماده‌ایم  با نظر مساعد این فکر را بپذیریم و بتوانیم چنین  کمیسیونی را  به‌عنوان وسیله‌ای که روابط آینده ما را توسعه دهد تلقی نمائیم، تمنا دارم مرا در حل بحران فیما بین  براساس ضوابط منصفانه و شرافتمندانه جدا یاری نمائید و  از این بایت نهایت حق‌شناسی  را خواهم داشت و ملت ما نیز از شما حق‌شناسی  خواهند نمود. اجازه می‌خواهم جسارتا اعلام دارم که به نظر من زمان و دشمنان واقعی نظام‌های سیاسی مربوطه ما، به زیان ما مشغولند.

 کارتر در حالی متن فوق را در نامه‌ای برای امام خمینی ارسال کرد که بنا بر گزارش صفحه ۹ همان روز، گزارش کوتاهی با عنوان کارتر می‌خواهد ایران را در انزوا قرار دهد درج شد. متن گزارش به این شرح است: واشنگتن- تاس از یک سخنگویی  وزارت خارجه امریکا فاش کرد: دولت کارتر می‌خواهد ایران را در انزوا قرار دهد  و در در تعقیب این هدف، امکان برنامه مجازات اقتصادی علیه ایران را بررسی می‌کند. این سخنگو خاطرنشان ساخت که معاملات تجاری بین آمریکا و ایران کاملا متوقف شده است  و اینک واشنگتن برآن است تا ایران را هرجه بیشتر از دیگر کشورها منزوی سازد. خبرگزاری شوروی در این گزارش یادآور شده است که امریکا تحریم اقتصادی علیه ایران  ر ابه مرحله اجررا درآورده و اینک دولت‌های اروپای غربی  وژاپن  را  زیر فشار قرار داده است تا به‌منظور تحریم اقتصادی و انزوای هر چه بیشتر ایران با واشنگتن همگام شود.



منبع

مقالات مرتبط