وقتی نیروهای نظامی مردم را در مسجد حبس کرده بودند

۱۴۰۴/۰۱/۰۳
  • admin
  • شناسه خبر: 11484



پایگاه اطلاع‌رسانی مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ در آستانه پیروزی انقلاب، اعتراضات مردمی علیه رژیم پهلوی به اوج خود رسیده بود و روحانیون مبارز نقش برجسته‌ای در هدایت حرکت‌های مردمی ایفا می‌کردند. در این میان، تبریز یکی از کانون‌های اصلی اعتراضات بود، شهری که سابقه‌ تاریخی آن در مبارزات مردمی به روشنی قابل مشاهده است. از قیام مشروطه تا جنبش‌های ضد استبدادی، تبریز همواره صحنه‌ای برای نمایش مقاومت و ایستادگی مردم در برابر ظلم بوده است.

آیت‌الله قاضی طباطبایی، به عنوان یکی از چهره‌های شاخص نهضت اسلامی، نقشی مهم در شکل‌گیری حرکت‌های اعتراضی مردم تبریز داشت. او نه‌تنها با سخنرانی‌ها و اعلامیه‌های خود، مردم را نسبت به وضعیت کشور آگاه می‌ساخت، بلکه در بزنگاه‌های حساس، با اقدامات قاطعانه، شجاعت و استواری خود را به نمایش می‌گذاشت. خاطره‌ پیش‌ رو، روایت یکی از همین لحظات حساس است، جایی که آیت‌الله قاضی در برابر سرکوبگری نیروهای حکومتی ایستاد و با صلابت، از حقوق مردم و حرمت مسجد دفاع کرد.

روز بیست‌ویکم ماه رمضان مصادف شهادت حضرت على(ع)، آیت‌الله قاضى در مسجد «مقبره» برنامه داشت. پس از اتمام نماز ظهر و عصر، یکى از وعاظ سخنرانى  کرد. دسته‌هاى عزادارى که بیرون مسجد بودند، دست به تظاهرات زدند. عده‌اى از جوانان که شعار «مرگ بر شاه» سر داده بودند وارد مسجد شدند. نیروهاى نظامى به قصد دستگیرى آنان تصمیم داشتند که وارد مسجد شوند، اما به دستور آیت‌الله قاضى درب مسجد را بستند و مانع ورود مأموران شدند. از این رو آن‌ها با شلیک گاز اشک‌آور در جلوى کولر مسجد، فضاى مسجد را آکنده از گاز اشک‌آور کردند، در این حال چشم ایشان که ضعیف بود، به‌شدت متورم شد. تعداد دیگرى از مردم داخل مسجد دچار خفگى گردیده بودند که فورا تنفس مصنوعى داده شدند و براى مقابله آتش افروخته شد. آیت‌الله قاضى جلوى جمعیت از مسجد خارج شد و مردم پشت سر وى هنگامى که مى‌خواستند از بازار وارد خیابان فردوسى شوند، مأموران انتظامى ممانعت کردند. فرمانده آن‌ها (گویا سرگرد پندار بود) جلو آمد تا آیت‌الله قاضى و مردم را به مسیر دیگرى هدایت کند. هنوز فرمانده مذکور آمرانه در امر و نهى بود که آیت‌الله قاضى چنان سیلى محکمى بر گوش او نواخت که کلاهش چند متر آن طرف پرتاب شد. پس از این خطاب به او گفت: «خجالت نمى‌کشید، که مردم را در مسجد به حبس کشیده و با گاز اشک‌آور مورد آزار قرار داده‌اید؟ حالا هم با بى‌شرمى مى‌گویید از طرف دیگر بروید؟!»

 

منبع : زندگی و مبارزات آیت الله قاضی طباطبایی، به کوشش رحیم نیکبخت، صمد اسمعیل‌زاده، مرکز اسناد انقلاب اسلامی



منبع

مقالات مرتبط