پایگاه اطلاع‌رسانی مرکز اسناد انقلاب اسلامی؛ ششم بهمن ماه ۱۳۴۱ رژیم شاه اصول ششگانه انقلاب سفید را به همه‌پرسی گذاشت. سند زیر نشان‌دهنده فضای سیاسی و اجتماعی ایران در سال ۱۳۴۱ و بازتاب اصلاحات شاهنشاهی در میان اقشار مختلف جامعه است. اصلاحاتی که با عنوان انقلاب سفید شناخته شد، با هدف مدرن‌سازی ایران و کاهش نفوذ زمین‌داران و روحانیت انجام، اما با واکنش‌های گسترده‌ای از سوی مخالفان مواجه شد.
ساواک، به عنوان نهاد اطلاعاتی و امنیتی حکومت، در این گزارش می‌کوشد وضعیت را به گونه‌ای ترسیم کند که حمایت عمومی از شاه و اصلاحات پررنگ‌تر از مخالفت‌ها جلوه داده شود. در متن سند، بر جمعیت گسترده موافقان شاه تأکید شده، در حالی که مخالفان به عنوان گروه‌های پراکنده‌ای معرفی شده‌اند که به سرعت سرکوب و متواری شده‌اند.
وجود اعتراضات گسترده در تهران، قم و حتی در خارج از کشور (واشنگتن) نشان می‌دهد که اصلاحات شاه مورد پذیرش تمامی اقشار جامعه نبوده و مخالفت جدی از سوی روحانیت، بازاریان، دانشجویان و فعالان جبهه ملی وجود داشته است.
متن سند:
از : ساواک مرکز
به : ساواک قم
تاریخ ۱۳۴۱/۱۱/۳
شماره : ۶۷۳۱
روز جاری مجددا تظاهرات و اجتماعات پراکنده‌ای وسیله روحانیون و بازاریان تهران در حوالی بازار صورت گرفته که بلافاصله وسیله مأمورین انتظامی دفع شده و مسجد سید عزیزالله و منزل آیتالله بهبهانی تحت نظر بوده است. ضمنا پیش از ظهر امروز متجاوز از ده هزار نفر از کشاورزان و کارگران تهران و حومه در نواحی بازار و خیابان‌های اطراف آن تظاهرات مجللی به نفع اعلیحضرت همایون شاهنشاه و در حمایت از تصویب ملّی ششم بهمن به لوایح ششگانه به عمل آورده‌اند.
در دانشگاه تهران نیز تظاهرات مختصری علیه تصویب ملّی صورت گرفته است. تعداد افراد بازداشتی که اکثریت آنان از سران و فعالین جبهه ملّی و چند نفر از وعاظ می‌باشند تا ساعت ۱۸ به ۳۰ نفر رسیده است.
همچنین بامداد روز جاری عده‌ای از روحانیون و طلاب و طرفداران آنها در قم تظاهراتی علیه تصویب ملّی ششم بهمن به عمل آورده‌اند ولی بلافاصله گروه کثیری از کشاورزان، کارگران و سایر طبقات موافق لوایح ششگانه در خیابان‌های قم تظاهرات باشکوهی له شاهنشاه و تصویب ملّی انجام و پس از تصادم مختصری بین موافقین و مخالفین روحانیون و طرفداران آنها به مدارس و خانه‌های خود متواری و بعد از ظهر روز جاری اجتماع عظیمی با شرکت در حدود هشت هزار نفر از موافقین تصویب ملّی در شهر قم تشکیل و بازار، دکاکین، خیابان‌ها چراغانی و اتومبیل‌ها با چراغ‌های روشن در خیابان‌ها به حرکت درآمده و از مخالفین اثری مشهود نبوده و مردم قم خود را برای استقبال بی‌نظیری از شاهنشاه آماده ساخته‌اند. ضمنا طبق خبر واصله از واشنگتن شب سه‌شنبه در حدود ۲۵ نفر از دانشجویان طرفدار جبهه ملّی در ایران در مقابل سفارت شاهنشاهی تظاهراتی علیه تصویب ملّی ششم بهمن بعمل آورده اند.
سرلشگر پاکروان
۳۲۹
۳ /۱۱ /۴۱
هنوز هیچ دیدگاهی ثبت نشده