حضرت عباس(ع) در نگاه امام صادق (ع) و امام مهدی (عج)

امام صادق (علیه السلام) عقل ابداعگر و اندیشمند اسلام و چهره بی مانند دانش بشری، همواره از عمویش عباس (علیه السلام) تجلیل به عمل می آورد و با درود و ستایشهای عطرآگین از او یاد می کرد و مواضع قهرمانانه اش در روز عاشورا را بزرگ می داشت. از جمله سخنانی که امام درباره قمر بنی هاشم(ع) فرموده است، بیان زیر می باشد:

«عمویم عباس بن علی (علیه السلام) بصیرتی نافذ و ایمانی محکم داشت. همراه برادرش حسین جهاد کرد، به خوبی از بوته آزمایش بیرون آمد و شهید از دنیا رفت…(1)

امام صادق (علیه السلام) از برترین صفات مجسم در عمویش که مورد شگفتی اوست چنین نام می برد:

الف: «تیزبینی»:

تیزبینی، پیامد استواری رأی و اصالت فکر است و کسی بدان دست پیدا نمی کند، مگر پس از پالودگی روان، خلوص نیت و از خود راندن غرور و هواهای نفسانی و عدم سلطه آنها بر درون آدمی.

تیز بینی از آشکارترین ویژگیهای ابوالفضل العباس بود. از تیزبینی و تفکر عمیق بود که حضرت به تبعیت از امام هدایت و سیدالشهداء امام حسین (علیه السلام) برخاست و بدین گونه به قله شرف و کرامت دست یافت و خود رابر صفحات تاریخ، جاودانه ساخت. پس تا وقتی ارزشهای انسانی پایدار است و انسان آنها را بزرگ می شمارد، در برابر شخصیت بی مانند حضرت که بر قله های انسانیت دست یافته است سر بر زمین می ساید و کرنش می کند.

ب: «ایمان استوار»:

یکی دیگر از صفات بارز حضرت، ایمان استوار و پولادین اوست. از نشانهای استواری ایمان حضرت، جهاد در کنار برادرش، ریحانه رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) بود که هدفش جلب رضایت پروردگار متعال به شمار می رفت. و همانطور که در رجزهایش روز عاشورا بیان داشت از این جانبازی کمترین انگیزه مادی نداشت و همین دلیلی گویاست بر ایمان استوار حضرت.

ج: «جهاد با حسین (علیه السلام)»:

فضیلت دیگری که امام صادق (علیه السلام) برای عمویش، قهرمان کربلا، عباس (علیه السلام) نام می برد، جهاد تحت فرماندهی سالار شهیدان، سبط گرامی پیامبر اکرم (صل الله علیه و آله) و آقای جوانان بهشت است. جهاد در راه آرمان برادر، بزرگترین فضیلتی بود که حضرت ابوالفضل بدان دست یافت و نیک از عهده آزمایش به درآمد و در روز عاشورا قهرمانیهایی از خود نشان داد که در دنیای دلاوری و شجاعت بی مانند است … (1)

مصلح بزرگ، حجت خدا و بقیه الله الاعظم، امام زمان (عج) – قائم آل محمد (ص) در بخشی از سخنان زیبای خود درباره عمویش عباس (ع) چنین می گوید:

«سلام بر ابوالفضل، عباس بن امیرالمؤمنین، هم درد بزرگ برادر که جانش را فدای او ساخت و از دیروز بهره فردایش را برگزید، آنکه فدایی برادر بود و از او حفاظت کرد و برای رساندن آب به او کوشید و دستانش قطع گشت. خداوند قاتلانش، «یزید بن رقاد» و «حیکم بن طفیل طایی» را لعنت کند…» (1)

امام عصر – عجل الله تعالی فرجه – صفات والای ریشه دار در عمویش، قمر بنی هاشم و مایه افتخار عدنان را چنین بر می شمارد و می ستاید:

1- همدردی و همگامی با برادرش سید الشهداء (ع) در سخت ترین و دشوارترین شرایط تا آنجا که این همگامی و همدلی ضرب المثل تاریخ گشت.

2- فرستادن توشه آخرت با تقوا، خویشتنداری و یاری امام هدایت و نور.

3- فدا کردن جان خود، برادران و فرزندانش در راه سرور جوانان بهشت، امام حسین (ع).

4- حفاظت از برادر مظلومش با خون خود.

5- کوشش برای رساندن آب به برادر و اهل بیتش هنگامی که نیروهای ستمگر و ظالم مانع از رسیدن قطره ای آب به خاندان پیامبر (ص) شده بودند. (2)

پی نوشت:

1 – ذخیره الدارین، ص 123 به نقل از عمده الطالب.

2 – المزار، محمد بن مشهدی، از بزرگان قرن ششم

منبع:

گزیده ای ازکتاب زندگانی حضرت ابوالفضل العباس (ع)، باقر شریف قریشی، ترجمه ، سید حسن اسلامی